Stimuleer ondernemerschap bij jonge nieuwkomers
De sociaaleconomische positie van jonge nieuwkomers is niet rooskleurig en hun talent blijft onbenut, dat stelt het Verwey-Jonker Instituut in het onderzoeksrapport Onderwijs en doorstroom naar de arbeidsmarkt van jonge nieuwkomers in Nederland. De onderzochte groep nieuwkomers tussen 13 en 23 jaar heeft in minder of meerdere mate last van bijvoorbeeld onvoldoende taalbeheersing en onvoldoende informatievoorziening t.a.v. het onderwijssysteem. De onderzoekers van het rapport (uitgevoerd in opdracht van Movisie) doen daarnaast ook aanbevelingen aan de gemeenten en onderwijsinstellingen.
Onderzoeken juich ik altijd toe. Uitzoeken waarom iets een issue is, vind ik een belangrijke stap in het zoeken naar een oplossing. En toch zit me iets dwars. Wat ik echt een gemiste kans vind, is dat ondernemerschap niet benoemd wordt. Niet één keer komt het woord ondernemerschap in het rapport voor. De schrijvers gaan er mijns inziens van uit dat deze jongeren zich als werknemers verder kunnen of gaan ontwikkelen en niet als potentiële ondernemers. Ik zeg overigens met nadruk potentieel, omdat ondernemerschap natuurlijk niet voor iedereen is weggelegd.
Wat mij stoort is dat men de oplossing ziet in toeleiding naar een klassieke baan. Waarom zou een jonge statushouder zich tijdens zijn of haar studie niet kunnen ontwikkelen tot een zelfstandig ondernemer? Waarom wordt het ontwikkelen van ondernemerschap niet als een van de aanbevelingen benoemd? Ik geloof in de kracht van het benoemen van dingen, en als je iets niet expliciet benoemt, dan betekent het voor mij dat daar geen focus op ligt.
Wat we nodig hebben zijn jonge ondernemers die dit land naar een hoger niveau kunnen tillen.
De schrijvers stellen verder dat 'wat de jongeren willen', leidend moet zijn voor de vervolgstappen die ze zetten, om vervolgens een klassieke visie op de arbeidsmarkt te presenteren. Maar wat als we de jongeren, hoe jong ook, nu al aansporen om te dromen van een zelfstandig bestaan? En dat zij zich ook in die richting kunnen ontwikkelen?
Out of the box
Als er één ding is wat we weten over de komende tijd, is het dat het aantal banen zal afnemen door bijvoorbeeld digitalisering of een veranderende samenleving. Het is een oude manier van denken om iemand op te willen leiden tot een baan; iemand stimuleren tot zelfstandig ondernemerschap niet. Dus geachte onderzoekers, dit rapport zegt in mijn ogen ook iets over jullie kijk op deze problematiek en het onvermogen om out of the box te denken. We hebben in Nederland genoeg werknemers; wat we nodig hebben zijn jonge ondernemers die dit land naar een hoger niveau kunnen tillen. Dit rapport wordt als een eerste aanzet gezien, maar dan nu graag meer de verdieping in als het gaat om wat er nodig is om deze jongeren te ontwikkelen richting ondernemerschap.
In het onderzoek hebben we inderdaad, zoals Negin van den Berg in haar blog stelt, geen expliciete aandacht besteed aan ondernemerschap. We hebben vooral de interviews als leidend beschouwd en geen van de respondenten had plannen in de richting van ondernemerschap. Een aanbeveling in die richting zou dan nogal uit de lucht zijn komen vallen. We realiseren ons niettemin dat ondernemerschap een belangrijke kans kan bieden voor het verkrijgen van een plek op de arbeidsmarkt. Het heeft in het onderzoek weliswaar geen aandacht verkregen; in de trainingen en gastlessen bij K!X Works [linkje] komt ondernemerschap wel aan bod.
Overigens willen we graag benadrukken dat we kritische reflectie op ons onderzoek en activiteiten op prijs stellen. Daar kunnen we alleen maar ons voordeel mee doen.
Eliane Smits van Waesberghe (onderzoeker) Jamal Chrifi (projectleider K!X Works)
Meer informatie?Neem contact op met:
Negin van den Berg
