'Een stap in de richting van mensen die het moeilijk hebben verrijkt je leven'
‘Als ik weet hoe de situatie in het echt is, weet ik dan ook beter hoe ik kan helpen?’, vroeg Maarten Hunink (34) zich af. En zo kwam hij tot het besluit om te gaan helpen in een vluchtelingenkamp in Griekenland. Hunink deed de afgelopen twee jaar allerlei werkzaamheden en verbleef op verschillende plaatsen in de buurt van Athene, Thessaloniki en Larissa. Hier smeedde hij een plan voor Not A Factory, een social enterprise, waarbij hij samen met nieuwkomers in Griekenland T-shirts maakt, bedrukt en verkoopt. Wat bracht hem tot dit plan?
In het begin van zijn vrijwilligerswerk hielp Hunink vooral bij de voorziening van de basisbehoeften, dus eten, drinken, kleding of een tent. Dit maakt het leven vooral draaglijker, maar zorgt er niet voor dat mensen weer op hun eigen benen komen te staan, en voor zichzelf kunnen zorgen, vond hij. Dat zette hem aan het denken. De kampen zitten vaak ver weg van het centrum vandaan, waardoor er minder mogelijkheden zijn om aansluiting te vinden bij het ‘gewone leven’.
Als Griek is het soms al lastig om je te redden. Laat staan als je daar als nieuwkomer bent
Voor de nieuwkomers die ervoor kiezen om in Griekenland te blijven, maakt dat het niet gemakkelijk om daar een bestaan op te bouwen, legt Hunink uit. ‘Als men Grieks asiel krijgt, houdt de minimale financiële ondersteuning op. Ze verlaten dan dus het kamp en hebben wéér helemaal niets. Als Griek is het soms al lastig om je te redden, laat staan als je daar als nieuwkomer bent, geen toelage meer krijgt, geen netwerk van vrienden en familie hebt, de cultuur niet kent en taal nog niet vloeiend spreekt.’
Eén plus één
Hunink zocht voor die specifieke groep naar een oplossing waarbij hij niet afhankelijk zou zijn van toevallige hulp van een goed doel. Hij zocht naar iets dat blijft, dat kan groeien. Even had hij het idee om koekjes te verkopen, maar zag daarvan af toen alles op zijn plek viel. ‘Veel mensen uit Syrië werkten in hun thuisland in de textielindustrie. Daarbij is de katoenindustrie in Griekenland groot; er zijn zelfs in de buurt van Larissa veel katoenvelden. Toen dacht ik: één plus één is twee. We gaan T-shirts maken en verkopen.’
Zo ontstaat er -hopelijk- een stabielere geldstroom dan door donaties, licht hij toe. Passend bij de naam van Not A Factory komt er op de T-shirts de tekst ‘This is not a Tshirt’ te staan. Geïnspireerd op Margrittes ‘Ceci n'est pas un pipe’ en natuurlijk ook om het feit dat het zoveel meer is dan een fabriek of een T-shirt. ‘Het is namelijk hoop op een betere manier van leven, een kans om vaardigheden te ontwikkelen, het hebben van een dagbesteding en salaris en een fijne bijkomstigheid is dat je via de T-shirts ook kan communiceren.’
Het is zoveel meer dan een fabriek of een T-shirt. Het is hoop op een beter leven voor deze mensen
Griekse bureaucratie
Met een crowdfunding heeft Not A Factory in een maand tijd genoeg geld opgehaald voor de productie van ruim zevenhonderd T-shirts. Nu is het plan om de ‘fabriek’ te laten draaien, oftewel modellen tekenen, knippen, naaien, printen en verpakken.’ Maar voordat ze daaraan kunnen beginnen, is Hunink in Griekenland op zoek naar een goede locatie, industriële naaimachines, katoen van een Griekse producent, maar ook naar connecties in Larissa of elders in Griekenland die hem kunnen helpen bij het doorgronden van de Griekse bureaucratie.
Eerlijke wereld
‘Ik heb wel even gedacht: waar begin je nu toch weer aan?! Ik ben eigenlijk danser en webdeveloper en dan doe ik nu dit.’ Maar zijn inspiratiebron, de Syrische Mohammed en Noor, een stel dat hij in een kamp leerde kennen, zorgde ervoor dat hij deze uitdaging toch aanging. ‘Zij kunnen door hun verleden niet op de voorgrond treden, maar als je hoort wat zij hebben meegemaakt. Ik wil deze moeilijke situatie gebruiken om iets moois te maken. Moeilijkheden zijn een voedingsbodem voor creatie.’
Stap uit je comfortzone. Daar wordt je wereld alleen maar groter van
Daarnaast heb je zoveel in Nederland, zoveel vrijheid, kansen en mogelijkheden, dat vergeet je soms, vervolgt hij. ‘Ik wil dat doorgeven en de wereld iets eerlijker maken. Helemaal eerlijk gaat helaas niet. Maar ik wil wel mijn best doen voor een iets eerlijkere wereld.’
En wat kunnen mensen hier doen om hun steentje bij te dragen? ‘Ze kunnen een T-shirt kopen. Maar daarnaast kunnen ze eigenlijk heel veel doen: alles wat verbinding maakt. Zoek naar kleine aanknopingspunten. Dat kan praten met je buren zijn of glimlachen. En ik raad echt aan om buiten je comfortzone te stappen. Daar wordt je wereld alleen maar groter van, de stap zetten in de richting van mensen die het moeilijk hebben verrijkt je leven.’
De opbrengst van de crowdfundingactie wordt als volgt verdeeld. In de opstartfase is de grootste kostenpost de investering in de materialen en middelen voor de productie. Denk aan biologisch textiel, garen, naaimachines, bedrukking, verpakking en verzendkosten. Het belangrijkste aan dit project is natuurlijk het zorgen voor een salaris voor de nieuwkomers, zodat ze voor zichzelf kunnen zorgen. Een groot gedeelte is dan ook daarvoor bestemd. Als het project langer loopt, worden de productiekosten lager en blijft er meer geld over voor de lonen. Het overige deel van de opbrengst wordt gebruikt voor de huur van het pand, administratie, promotie en belasting.
Meer informatie over Not A Factory is hier te vinden.