Hoe maak je jongeren weerbaar tegen ervaren discriminatie?
‘Zie je nou wel mama, jij luistert niet. Ze zijn wél tegen ons.’ De woorden van de zoon van de Marokkaans-Nederlandse Saïda Hamdi na een akkefietje op school. Hamdi merkt aan haar eigen kinderen hoe gevoelig deze generatie is voor uitsluiting en ervaringen met discriminatie. Aan Jamila Achahchah van Kennisplatform Inclusief Samenleven vraagt ze hoe deze jongeren beter en reëler met dergelijke gevoelens om leren gaan.
'Ze ervaren snel uitsluiting en hebben het idee dat ze in een hoekje worden gedreven.'
Saïda Hamdi: ‘Toen ik jong was, voelde ik me nooit gediscrimineerd’, licht Hamdi haar vraag toe, ‘maar door het voorval met mijn zoon zie ik dat de maatschappij wat is veranderd. De jonge Marokkanen voelen zich niet begrepen door Nederlanders maar ook niet door Marokkanen zelf. Ze ervaren snel uitsluiting en hebben het idee dat ze in een hoekje worden gedreven. Als betrokken moeder kan ik mijn zoon goed helpen om hier sterker uit te komen. Ik leer hem relativeren en niet zo zwart-wit te denken, iets waar pubers sowieso erg goed in zijn. Ik weet echter dat niet alle ouders de energie of capaciteit hebben om dat aan hun kinderen mee te geven. Hoe kunnen we dan ervoor zorgen dat deze jongeren methoden aangereikt krijgen om te leren omgaan met dergelijke frustraties én er sterker uit komen?’
Het antwoord:
Moslimjongeren uit verschillende etnische groepen worstelen met hun identiteit binnen de Nederlandse samenleving. Uit diverse studies blijkt dat door gevoelens van uitsluiting het risico bestaat dat zij zich gaan afzetten tegen de maatschappij en zich terugtrekken in de eigen groep. Bij enkelen leidt het zelfs tot vervreemding. Op lokaal niveau bestaan er verschillende initiatieven om jongeren te leren omgaan met vooroordelen en discriminatie, en ze ook weerbaarder te maken. Jamila Achahchah zocht daar dan ook het antwoord: ‘In de gemeente Utrecht, waar Saïda woont, leg ik verbindingen met lokale initiatieven en netwerken waar we deze thematieken kunnen aankaarten. Een voorbeeld is stichting Salaam 4 You die bezig is met een traject waarin zeer kwetsbare jongeren letterlijk en figuurlijk op reis gaan om weerbaarder te worden.’
Weerbaarheid van jongeren versterken, is ook het doel van de campagne This is Me! van Kennisplatform Inclusief Samenleven. Deze campagne biedt via peer education moslimjongeren de tools om vooroordelen en vormen van discriminatie te ontkrachten. De benadering is positief: jongeren leren op een constructieve manier om gevoelens van uitsluiting te relativeren.
De vraag van Hamdi is volgens Achahchah niet eenvoudig te beantwoorden: ‘Jongeren weerbaar maken, is een langdurig proces. Met een training alleen volsta je zeker niet. Wij willen dat professionals en ouders in ieder geval de juiste middelen hebben om het gesprek aan te gaan met jongeren. Hiervoor zetten we onze kennis in evenals een netwerk van experts en wetenschappers om ze zo goed mogelijk te ondersteunen. Ook de jongeren zelf worden uiteraard betrokken in dit proces om een positieve beweging te realiseren.’
Heeft u een vraag over integratie en diversiteit? Wordt er volgens u te weinig aandacht aan een onderwerp besteed? Of kan iets beter? Breng uw vraag in. Naar aanleiding van een (kennis)vraag kunnen we besluiten om diepgaander onderzoek uit te voeren. De resultaten leiden tot nieuwe kennis die wij uiteraard met u delen op de website.