Hoe ziet een ideaal welkomstbeleid eruit?

Sinds de uitbreiding van de Europese Unie is het aantal migranten uit Midden- en Oost-Europa sterk toegenomen in Nederland. Hoe verwelkomen en begeleiden gemeenten deze EU-migranten het best? Verwey-Jonker Instituut onderzocht voor de gemeente Amsterdam hoe een ideaal welkomstbeleid eruit ziet. De zes aanbevelingen zijn exemplarisch voor andere gemeenten waar veel EU-migranten wonen.

Artikel
Europese arbeidsmigranten

1. Investeer in taalonderwijs
Een aanzienlijk deel van de EU-migranten zal voor lange tijd in Nederland wonen. Het leren van de taal is belangrijk voor integratie; het helpt migranten een (betere) baan te vinden en maakt persoonlijke contacten tussen EU-migranten en Nederlanders makkelijker.

2. Investeer in de vertaling van menselijk kapitaal
EU-migranten in Amsterdam zijn relatief hoog opgeleid maar werken vaak onder hun niveau. Bepaalde beleidsinstrumenten kunnen hun helpen om een baan te vinden waarbij ze hun vaardigheden volledig benutten. Denk aan voorlichting over de Nederlandse arbeidsmarkt, informatie en hulp over solliciteren en accrediteren van diploma’s. Ook moet het voor werkgevers inzichtelijker worden hoe zij studie- en werkervaring in het buitenland kunnen beoordelen.

3. Investeer in interculturele contacten
In Amsterdam leven 180 nationaliteiten met elkaar samen. Toch ervaren EU-migranten dat ze weinig hechte contacten hebben met Nederlanders. Zij denken dat ze makkelijker echt contact maken als ze de taal spreken. Daarnaast adviseert Expatcenter Amsterdam om activiteiten te organiseren waar zowel EU-migranten als Amsterdammers aanwezig zijn. Zo’n evenement zou het meest succesvol zijn wanneer dat gericht is op een gedeelde interesse.
 

 

Onderzoek EU-migranten
In 2015 voerde Kennisplatform Inclusief Samenleven twee onderzoeken uit naar de positie van recente EU-migranten vanuit zowel het perspectief van de gemeenten als vanuit de migranten zelf. Daarnaast werden drie bijeenkomsten georganiseerd met gemeenten, migrantenorganisaties, maatschappelijke organisaties en werkgevers. Op basis van deze resultaten is een Toekomstagenda EU-migranten in gemeenten opgesteld. Het bevat concrete acties om de positie van de Europese migranten te verbeteren.

 

4. Bied praktische informatie aan in verschillende talen
Europese migranten die in Nederland wonen, hebben behoefte aan Engelstalige informatie over praktische zaken zoals huisvesting, het vinden van een baan, sociale rechten en taallessen. Naast een uitgebreide Engelstalige website, is de registratie een contactmoment waarop informatie uitgedeeld kan worden. Deze informatie moet bij voorkeur beschikbaar zijn in verschillende talen. Een andere manier om informatie aan te bieden, is een informatiepunt die specifiek gericht is op EU-migranten (zie aanbeveling vijf).

5. Houd in het beleid rekening met kwetsbare groepen
Huidige initiatieven van de gemeente Amsterdam rondom informatievoorziening bereiken alleen hoogopgeleide Europese migranten. De gemeente heeft moeite om ook de lager opgeleide EU-migranten te bereiken. Omdat deze groep minder gebruik maakt van internet, kan het opzetten van een fysiek informatiepunt het bereiken van deze groep vergemakkelijken. Sleutelwoorden hierbij zijn vertrouwd en laagdrempelig. Informatie moet in de eigen taal aangeboden worden, in een informele setting en bij voorkeur met inloopuren zodat er geen afspraak hoeft te worden gemaakt. Sommige (voornamelijk lager opgeleide) migranten hebben naast informatie ook hulp nodig, bijvoorbeeld bij het invullen van formulieren en het aanvragen van zorgtoeslagen. Idealiter zou een informatiepunt ook in deze behoefte voorzien.

6. Kaart problemen omtrent huisvesting aan
EU-migranten in Amsterdam hebben grote problemen met het vinden van betaalbare, goede huisvesting. Het woningtekort kan niet 1-2-3 opgelost worden. De gemeente kan wel kleine stappen zetten om de huisvestingsituatie van Europese migranten te verbeteren. Bijvoorbeeld signaleren wanneer het EU-migranten niet toegestaan wordt om zich te registreren op het huisadres waar zij wonen. Maar ook woningverenigingen bewustmaken van eventuele onbewuste vooroordelen over Europese migranten.

Het onderzoek in de gemeente Amsterdam is onderdeel van het project Local Welcome Policies EU migrants.