Meeste aanpakken tegen radicalisering richten zich op bewustwording

Sinds de invoering van het Actieplan Polarisatie en Radicalisering 2007-2011 zijn veel aanpakken ontwikkeld om radicalisering van islamitische jongeren te voorkomen. Veelal zijn ze lastig te vinden, bijvoorbeeld omdat ze niet zijn opgenomen in interventiedatabanken en lokaal en projectmatig van karakter zijn. Ze staan niet op papier en zijn nog weinig geëvalueerd, wat een voorwaarde is voor opname in een databank. Veel mensen van gemeenten, politie, welzijn, onderwijs en maatschappelijke organisaties zijn zoekende naar welke aanpakken er zijn om radicalisering te voorkomen. Om die reden heeft KIS in 2015 geïnventariseerd welke aanpakken in Nederland zijn ontwikkeld en worden toegepast tegen radicalisering.

Uit de inventarisatie van 200 aanpakken zijn de volgende conclusies getrokken:

1. De meeste interventies zijn preventief van aard en richten zich op jongeren die nog niet geradicaliseerd zijn (57%), ouders (13%), professionals als docenten en jongerenwerkers (11%) en sleutelpersonen of rolmodellen (10%).
2. De meerderheid van de interventies richt zich op bewustwording en kennis over de samenleving, de democratie, waarden en normen (27%). Relatief veel richten zich op bewustwording en versterken van de vaardigheden van professionals om signalen te herkennen.
3. De meeste interventies richten zich op onderwijs (29%). Slechts enkele zijn ontwikkeld voor gezinsondersteuning, zorg, GGZ en reclassering.
4. Veel interventies worden in de vorm van trainingen, debatten en dialoog aangeboden. Aanpakken voor ondersteuning van gezinnen, persoonlijke begeleiding en systeembenadering (betrekken van familie, vrienden, school, werk) zijn veel minder beschikbaar.

Praktijkvoorbeelden beschreven

Om voor professionals in onderwijs, gemeenten, politie en maatschappelijke organisaties tot een bruikbaar overzicht van interventies te komen, heeft Kennisplatform Inclusief Samenleven beschrijvingen gemaakt van dertien aanpakken. Deze praktijkvoorbeelden zijn volgens een vast format beschreven. Voorbeelden zijn Deskundigheidsbevordering moskeedocenten van Stichting Platform Islamitische Organisaties Rijnmond, De Kracht van Vaders van Participe, Hulplijn Radicalisering van Samenwerkingsverband van Marokkaanse Nederlanders en Fort van de Democratie van stichting Vredeseducatie. Bekijk de beschreven praktijkvoorbeelden.

En nu?

In 2016 gaat Kennisplatform Inclusief Samenleven aan de slag om kansrijke interventies te verbeteren. Doel is dat ook andere professionals de aanpak in praktijk kunnen brengen.