Sinti en Roma-websites om in de gaten te houden

Op deze externe websites vind je informatie over de situatie van Sinti en Roma in Nederland en Europa.

Artikel
Sinti en Roma

Nederland

Algemeen

Anne Frank Stichting
Resultaten verwijzingen en links bij zoeken op de term 'Roma' op de website van de Anne Frank Stichting, dat zich inzet tegen discriminatie en aandacht besteedt aan de geschiedenis van vervolgingen. Naast de joden werden onder meer ook Roma en Sinti in de Tweede Wereldoorlog vervolgd en weggeleid naar vernietigingskampen. Zoeken op 'Sinti' geeft praktisch dezelfde resultaten.

Overheid

Rijksoverheid
Kamerverslagen, Beantwoording Kamervragen en notities van ministeries. Wanneer gezocht wordt op de zoekterm 'Roma' (of Sinti) krijg je een overzicht van alle relevante rijksoverheid documenten die betrekking hebben op Roma en of Sinti. Veelal betreffen het documenten van de ministeries Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Justitie en Veiligheid, Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Wij wijzen specifiek op het in 2016 afgesloten programma Aanpak uitbuiting Roma-kinderen, een samenwerkingsprogramma van gemeenten en maatschappelijke organisaties. Dit programma werd aangestuurd door het ministerie van Veiligheid en Justitie en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Voor informatie over aanleiding, achtergrond en resultaten zie: Afronding aanpak programma aanpak uitbuiting Roma-kinderen. Hoewel het programma is afgesloten blijft het netwerk van gemeenten en Legers des Heils dat door het programma is ontstaan in stand. Zij komen vier keer per jaar bijeen om ervaringen uit te wisselen. De resultaten van het programma zijn geborgd in het webdossier: multi-probleemgezinnen met een roma-achtergrond.

Een ander door de overheid (ministerie van VWS) gecoördineerd programma betreft het jaarlijks beschikbaar stellen van € 500.000 voor subsidies voor projecten en activiteiten voor Sinti en Roma. Elk jaar is de sluitingsdatum 1 mei. Deze regeling loopt tot 2025. Bekijk ook de voorwaarden.

Roma aan zet (Enschede) (project gefinancierd door ministerie SZW)
Met behulp van subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid lopen er in 7 gemeenten pilots rondom het samenwerken met sleutelfiguren. Een daarvan is het project ‘Roma aan zet’ uit Enschede. Verschillende Romagezinnen binnen de gemeente weten niet goed hoe ze hulp moeten krijgen. Ook speelt er veel wantrouwen naar de buitenwereld toe, waardoor het resultaat van reguliere hulpverlening onvoldoende is. De gemeente Enschede zet nu sleutelfiguren uit de Romagemeenschap in om deze gezinnen effectief te helpen.
 

Onderwijs

Landelijke ondersteuning Onderwijs aan kinderen van woonwagenbewoners, Roma en Sinti
In Nederland zijn er zowel op lokaal, regionaal als landelijk niveau mensen die het onderwijs aan kinderen van woonwagenbewoners, Roma en Sinti ondersteunen. OWRS is een landelijk platform dat deze mensen bindt en verbindt om het onderwijs aan deze groep te bevorderen. Onderwijs en het behalen van een startkwalificatie is voor de kinderen van deze doelgroep nog niet altijd vanzelfsprekend.

Op verzoek van het ministerie van OCW is de Landelijke Ondersteuning voor Onderwijs aan Woonwagen-, Roma- en Sintikinderen met ingang van april 2019 ondergebracht bij het landelijke GOAB-ondersteuningstraject (Gemeentelijk Onderwijs Achterstanden Beleid). Dit traject wordt uitgevoerd door het consortium Oberon, Sardes en CED-Groep.

Roma en Sinti zelforganisaties

Roma en Sinti organisaties in Nederland zijn vooral lokaal georganiseerd. Enkele voorbeelden zijn:

Amsterdam

Stichting Zas Angle
In Amsterdam is stichting Zas Angle (“We gaan vooruit”) gevestigd. Deze stichting wil de kloof tussen Roma en professionals die met Roma werken verkleinen. In dat kader biedt Zas Angle:

  • Een Roma Info Centrum: ontmoeting en inloopspreekuren voor Roma in Amsterdam. Ondersteuning bij praktische vragen, vragen over regelingen en doorverwijzingen. Daarnaast landelijk telefonisch en digitaal vrijblijvend advies voor professionals.
  • Voorlichtingsbijeenkomsten voor Roma.
  • Workshops voor professionals over cultuur van Roma en verschillende subgroepen.
  • Coaching op de werkvloer voor professionals die werken met Roma.

Best

Sinti Forum
Sinti Forum is opgericht voor de groeiende groep oudere Sinti en Roma. De reguliere zorg en ondersteuning bereikt hen niet of weinig door wederzijds wantrouwen, cultuurverschillen en taalproblemen. Vaak weten ze niet welke mogelijkheden er zijn om hun situatie te verbeteren en vallen de ouderen terug op hun familie. Sinti Forum erkent dat ouderen waarde en kwaliteit toevoegen aan de samenleving en wil hen bijstaan in het zoeken naar oplossingen om zo lang mogelijk zelfredzaam te blijven.

Initiatiefnemers zijn Lalla Weiss en Marie Grünholz, voorlopig te bereiken op lallaweiss@hotmail.com.

Enschede

Stichting Second Chance
Stichting Second Chance, gevestigd in Enschede, is een zelforganisatie waar Roma-sleutelpersonen ondersteuning bieden aan Roma-gezinnen die te maken hebben met instanties. Eén van de oprichters is Juliano Nicolic. Juliano: 'Ik kom in beeld als laatste redmiddel en vorm een brug tussen Roma en instanties, wanneer instanties het niet meer weten of zonder ons niet over de vloer kunnen komen. Ik probeer te bemiddelen en creëer rust. Ik ben ruim van tevoren aanwezig, ga mee naar afspraken en zorg dat er een duidelijk plan van aanpak komt. Instanties zijn net als Roma. In het begin heel voorzichtig, maar als ze zien welke sprongen we maken, dan zijn ze blij met de samenwerking.' Deze stichting is ook verbonden aan het project Roma aan zet.

TOY for Inclusion
Bij TOY for Inclusion in Enschede werkt het Leger des Heils samen met Roma-koppel Antonio en Veriza aan een laagdrempelig activiteitenaanbod voor gezinnen met kinderen van allerlei achtergronden, met een focus op Roma. De activiteiten en workshops richten zich op de ontwikkeling van kinderen en vrouwen. Met behulp van Roma brugfiguren wordt langzaam vertrouwen opgebouwd en gewerkt aan een inclusieve samenleving en sociale inclusie van Roma.

Stichting New Generation Roma Enschede
Deze zelforganisatie schrijft op Facebook dat haar doel is dat ‘Roma niet meer bekeken worden als de zwarte schapen’. De stichting wil zich inzetten voor cultuurbehoud door culturele lessen te organiseren (rondom dansen, eten, traditionele kleding) en de cultuur op een positieve manier aan de buitenwereld te tonen. Daarnaast wil de stichting hulp bieden aan andere Roma.

Lelystad

Nederlandse Roma Vereniging
Een stichting gevestigd in Lelystad die sociale participatie van Roma wil bevorderen middels projecten en activiteiten.

Step up 4 youth
Roma-stichting in Lelystad die door middel van activiteiten van kinderen van Roma-families en kinderen van andere culturen in de buurt het begrip tussen verschillende culturen wil bevorderen. Hierin wordt samengewerkt met de stichting Welzijn in Lelystad. Bekijk ook: Roma-kinderen en kinderen van andere culturen uit de buurt maken een muziekrap:

 

Europa

Er zijn diverse Europese organisaties, in veel gevallen verbonden aan de Europe Commissie, die zich richten op de verbetering van de levensomstandigheden van Roma (overkoepelende term waaronder ook Sinti verstaan worden) in Europa.

European Union Agency for Fundamental Rights
In 2011 heeft de Europese Commissie verordonneerd dat er een kader moet komen voor nationale Roma (inclusief Sinti) integratie-strategieën. De FRA is gevraagd om de nationale integratie-strategieën te monitoren en voor zover mogelijk een set van vergelijkbare indicatoren met de deelnemende landen te ontwikkelen met als uiteindelijke doel de integratie van Roma in de Europese landen te bevorderen. Het nieuwe nationale strategisch beleidskader voor de periode 2021-2030 moet zich naast de bestaande doelstellingen zijnde verbetering op de terreinen onderwijs, werkgelegenheid, gezondheid en huisvesting ook richten op gelijkheid, inclusie en participatie ten behoeve van het bestrijden van vooroordelen en het bestrijden van zigeunerhaat en discriminatie.
Via de website van de FRA is de voortgang hiervan te volgen.

Europese Commissie: sociale inclusie en bestrijding antiziganisme Roma in Europa
Op deze website van de Europese commissie, directoraat generaal voor justitie en fundamentele rechten is informatie te vinden over activiteiten van dit directoraat op het terrein om de sociale inclusie van Roma in Europa te bevorderen en antiziganisme te bestrijden. 

Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie (Europese Commissie)
Dit directoraat heeft onder meer een beginselprogramma opgesteld onder de titel 'De 10 gemeenschappelijke basisbeginselen met betrekking tot de integratie van Roma'. (Te vinden door het inbrengen van de zoekterm 'Roma'.)

ERGOnetwork
ERGO is een Europese netwerkorganisatie waarin ook Roma participeren. Missie is stigmatisering en discriminatie van Roma tegengaan en een einde maken aan uitsluitingspolitiek.

EURoma
EURoma is een Europees netwerk van 12 EU-lidstaten met als doel om het effectief gebruik van structurele EU fondsen te promoten ten dienste van de sociale inclusie van Roma. Overigens, Nederland maakt hier geen deel van uit.

OSCE
Organisatie voor veiligheid en samenwerking in Europa. Door middel van projecten gericht op onder meer politieke participatie, onderwijs, huisvesting, bestrijding racisme en discriminatie, bevordert deze organisatie de leefsituatie van Roma en Sinti in Europa.

Raad van Europa, Ad Hoc Committee of Experts on Roma Issues (CAHROM)
In deze raad is ook de inbreng van Nederland ingebracht op het terrein van mensensmokkel, kinderhandel en uithuwelijking. De commissie heeft in 2019 zijn activiteiten beëindigd maar de informatie is nog te raadplegen.

Raad van Europa, alliantie van gemeenten en regio's voor Roma-inclusie
Op verzoek van de Europese Commissie is een interactieve kaart ontwikkeld waarin regio’s, steden en gemeenten gemarkeerd zijn die zich actief inzetten voor de integratie van Roma. Voor Nederland worden genoemd: Lelystad, Capelle aan den IJssel, Nieuwegein, Veldhoven en Nuenen.

Europese Roma Rights Centre (ERRC)
Een internationale publiekrechtelijke organisatie waar veel Roma in participeren die zich inzet voor de bestrijding van anti-Roma-racisme en de schending van Roma-mensenrechten door middel van strategische geschillen, onderzoek en beleidsontwikkeling, belangenbehartiging en onderwijs over mensenrechten. De organisatie is verbonden aan Amnesty International.

Wereldwijd

Wereldbank
De Wereldbank ondersteunt diverse projecten die de levensomstandigheden van Roma moeten verbeteren. Breng de zoekterm Roma in en kijk wat de Wereldbank doet.

Cultuur en historie

(R)OMA: een (familie)geschiedenis - Stedelijk Museum Breda
Op 14 november 2021 vindt in Breda de première plaats van de film ’(R)oma een (familie)geschiedenis’. Daarna volgt een tournee door Nederland en Europa. De film gaat over een Roma familiegeschiedenis en de gevolgen van deze geschiedenis in het nu.

Digitale tentoonstelling Tweede Wereldoorlog
Digitale tentoonstelling over de 'vergeten genocide' op Roma en Sinti tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Sinti en Roma door de eeuwen heen in Nederland
Op 2 mei 2016 is de reizende tentoonstelling 'Sinti en Roma door de eeuwen heen' in Den Haag geopend. De tentoonstelling is vervaardigd door stichting O Lungo Drom in samenwerking met partners waaronder stichting Vredeseducatie Utrecht en werd financieel mogelijk gemaakt door de subsidieregeling Emancipatie/Participatie Sinti en Roma in het kader van het Naoorlogs Rechtsherstel. Na Den Haag reist de tentoonstelling door het hele land. Het is een langlopend project met educatieve componenten, zoals een handleiding voor docenten/begeleiders en een Kijkwijzer voor kinderen in de leeftijd van 11-14 jaar. De materialen voor docenten/begeleiders en de kijkwijzer zijn te downloaden via www.olungodrom.nl.

Alles van Roma en Sint in beeld
Vier korte films van filmmaker Bob Entrop uit 2008 over de Sinti en Roma. In dit filmprojec neemt de maker de kijker mee op zijn persoonlijke zoektocht naar de cultuur van de Sinti en Roma in Nederland.

Taarten van Abel over Angelina
Documentaire over Angelina uit 2015 die in het VPRO-programma Taarten van Abel een taart bakt voor de burgemeester van Amsterdam omdat zij met haar Roma-familie niet in woonwagens in Amsterdam mogen wonen. In deze documentaire wordt op speelse wijze ook veel achtergrondinformatie gegeven over Roma en Sinti in Nederland.

Antiziganisme in Slowakije
Film over antiziganisme in Slowakije:

 

View this movie at cultureunplugged.com

De Muur - Slowakije
In Slowakije liggen veertien muren die bedoeld zijn om te voorkomen dat de Slowaken last hebben van de straatarme Roma-bevolking. Menno Bentveld probeert te ontdekken waarom de overheid muren bouwt in plaats van de problemen op een menselijke manier op te lossen. Menno Bentveld reist in een zesdelige documentaireserie langs zes separatiemuren. Vijfentwintig jaar na de val van de Berlijnse Muur gaat Menno Bentveld op zoek naar muren die volkeren van elkaar scheiden. Hij gaat op zoek naar verhalen die inzicht geven in het effect van muren op mensen.

Gypse Roma Urban Balkan Beats (GRUBB)
GRUBB (Gypsy Roma Urban Balkan Beats) is een opwindende show gemaakt door jonge Roma (14-20) en door internationale kunstenaars. Met behulp van traditionele Roma-muziek en dans, maken de jonge artiesten een hedendaagse en onvergetelijke theater-ervaring. De show, een mengsel van hip hop, rap en Roma-muziek, behandelt thema’s als eerste liefde en vriendschap en de dagelijkse strijd tegen armoede en vooroordelen. De show werd bedacht en geregisseerd door de inspirerende Canadese filmregisseur Serge Denoncourt.

Aferim!
Aferim! (Nederlands: Bravo!) is een Roemeens-Bulgaars-Tsjechische film uit 2015 onder regie van Radu Jude. De film ging in première op 11 februari op het Internationaal filmfestival van Berlijn 2015 in de competitie voor de Gouden en Zilveren Beer. De film speelt zich af in Oost-Europa in 1835 in het vorstendom Walachije. Constandin en zijn zoon worden ingehuurd door de edelman Iordache om Carfin, een weggelopen zigeunerslaaf te vinden die weggelopen is na een affaire met Sultana, de vrouw van de edelman. De zigeunerslavernij duurde van de dertiende tot het einde van de negentiende eeuw en is een fenomeen waar weinig of geen openbaarheid aan wordt gegeven maar wel van grote invloed was op het sociale leven in Roemenië.

Zigeunerrazzia | Stichting 18 September
Eindhoven geeft hiermee inzicht in de Sinti die vanuit Eindhoven werden getransporteerd tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Dit overzicht is mede gevoed door de website van OWRS.

Heb je aanvullingen of zie je iets dat gecorrigeerd moet worden? Neem contact op met Bard Briels, b.briels@movisie.nl of 06-55440526.

Meer informatie?Neem contact op met:

Daphne van Eden

icon_chevron Stuur een e-mail
icon_chevron 030-7892093
Afbeelding

Bard Briels

icon_chevron Stuur een e-mail
icon_chevron 06-55440526
Afbeelding