Seminar Turkse Nederlanders: 'Dialoog is enige weg naar mooiere toekomst'
Ontwikkelingen in Turkije laten de Turkse gemeenschap in Nederland niet onberoerd. Een recent voorbeeld hiervan is de Turkse ingreep in het Syrische Afrin en de spanningen tussen Turken en Koerden. Veel Turkse Nederlanders vragen zich af: ‘In hoeverre willen wij ons eigenlijk laten beïnvloeden door wat er in Turkije gebeurt? Hoe zien wij als tweede en derde generatie de toekomst van onze kinderen voor ons?’ KIS organiseerde in samenwerking met ACCESS EUROPE, VU-ISR, ESS en ISBO hierover een seminar.
Waarom is een dergelijk seminar van belang? En welke rol kan KIS spelen in het debat? Onderzoekers Mehmet Day en Hans Bellaart geven in dit artikel antwoord op deze vragen en meer. Ook gaan zij in op de gevolgen van de diplomatieke rel tussen Nederland en Turkije en de effecten die dat heeft op bijvoorbeeld Turks-Nederlandse jongeren en het maatschappelijk beeld dat is ontstaan.
We zien na de mislukte couppoging in Turkije in 2016 dat er in belangrijke mate segregatie heeft plaatsgevonden tussen verschillende groepen binnen de Turkse-Nederlanders. Deze segregatie heeft vooral in de nasleep van de couppoging extreme vormen aangenomen zoals intimidaties en geweld.
Diplomatieke rel
Hoewel deze spanningen zich niet altijd zichtbaar manifesteren, zijn de breuklijnen diep te noemen en spelen de spanningen zich vooral onderhuids af. Het is niet meer vanzelfsprekend dat individuen uit deze groepen bij elkaar komen onder één dak. Natuurlijk is niemand daartoe verplicht, maar de vraag is of deze diepe segregatie wenselijk is. Die verdeeldheid loopt namelijk dwars door familie- en vriendverbanden. De mislukte couppoging heeft diepe sporen achtergelaten bij veel Turken, ook de Turkse media schrijven er veel over. Het scenario dat de spanningen weer zullen opleven is niet ondenkbaar, dat zie je nu ook met de situatie in Afrin.
Daarbij komt kijken dat er zich in maart 2017 een diplomatieke rel heeft voltrokken tussen Nederland en Turkije, welke uiteraard ook een bredere maatschappelijke impact heeft gehad. Veel Turkse-Nederlanders kwamen opeens voor een keuze te staan, althans zo werd dat gevoeld. We moeten rekening houden met deze dynamiek in Nederland. Niet alleen vanuit een veiligheidsbril, maar ook vanuit een pedagogische invalshoek.
Maatschappelijk beeld
Verder worden Turks-Nederlandse jongeren vanuit verschillende kanten geconfronteerd met het maatschappelijk beeld dat over hen is ontstaan. Het is daarom belangrijk om stil te staan bij de toekomst door vooral de mensen zelf aan het woord te laten. Daarom hebben we tijdens het seminar op verschillende niveaus met elkaar gesproken over een nieuw toekomstperspectief voor Turkse-Nederlanders.
We zien na de mislukte couppoging in Turkije in 2016 dat er in belangrijke mate segregatie heeft plaatsgevonden tussen verschillende groepen binnen de Turkse-Nederlanders
Professor Thijl Sunier bracht ons tijdens het seminar mee in zijn visie over hoe je volgens hem het beste kunt omgaan met de spillover van conflicten uit het land van herkomst en de constante druk vanuit verschillende kanten op het leven van burgers. In concreto; de Turkse-Nederlanders. Belangrijk element in zijn verhaal was de focus op het individu. Die focus zagen we ook duidelijk terug in de video (Turks-) Hollandse Nieuwe en de documentaire Furkan van Oranje, die tijdens het seminar zijn getoond.’
Hoe zien Turkse Nederlanders zichzelf?
In het eerste filmpje benoemen bekende Turkse Nederlanders hoe zij zichzelf zien, waarbij verschillende elementen van hun persoonlijkheid gekoppeld worden aan hun Turkse of Nederlandse achtergrond. Documentairemaker Furkan Erdogan (19) gaat heel bewust op zoek naar zijn identiteit als Turkse-Nederlander en wil aan begrippen als diversiteit en biculturaliteit een eigen definitie en invulling geven. Dat is uiteindelijk de essentie als je het over de toekomst hebt.
Als beleidsmaker, onderzoeker of een publiek figuur dien je je bewust te zijn van je eigen (machts)positie. Geven we de mensen om wie het daadwerkelijk gaat de ruimte om zichzelf te typeren en beschrijven? Of proberen we mensen te vangen met de door ons opgestelde kaders?
Het idee voor een seminar is ontstaan naar aanleiding van de vele vragen die er leven binnen de Turks-Nederlandse gemeenschap. Yusuf Altuntas, toenmalig directeur van ISBO heeft KIS deze vragen voorgelegd. Hoe zien wij zelf onze toekomst in Nederland? In hoeverre willen we ons laten beïnvloeden door wat er in Turkije gebeurt? Hoe zien wij als tweede en derde generatie de toekomst van onze kinderen voor ons? Vanuit de KIS-portaalfunctie hebben wij in samenwerking met ACCESS EUROPE, VU-ISR, ESS en ISBO dit seminar voorbereid. Uit KIS-onderzoek blijkt dat de Turks-Nederlandse gemeenschap op politiek, etnisch en religieus vlak behoorlijk divers kan zijn. Mede daardoor lopen de meningen over de antwoorden op bovenstaande vragen vaak uiteen. Daarom is er behoefte aan een gezamenlijke visie, de aanwezigen zijn hier tijdens het seminar over in gesprek gegaan. De resultaten van het seminar kunnen dienen als input voor beleidsvorming en toekomstige regionale dialoogbijeenkomsten. Het verslag van het seminar is hieronder te downloaden.
Jongeren aan het woord
En precies dat hebben we met het seminar geprobeerd te doen. Wij hebben bijvoorbeeld na de inleiding heel bewust gekozen voor een jongerenpanel in plaats van een deskundigenpanel. Wat je dan ziet, is dat deze jongeren veel meer zijn dan enkel Turks of Nederlands of Turkse-Nederlander. Voor de een is de etnische en culturele achtergrond erg belangrijk, de ander waarborgt zijn band enkel via de familie en weer een ander ziet Turkije vooral als een vakantieland. De diversiteit is enorm en laat zich veel minder typeren aan de hand van groeperingen of religieuze stromingen dan bij de eerste generatie het geval is. Wat overigens niet betekent dat deze groepen helemaal geen rol spelen in het leven van bepaalde jongeren.
Zoals door velen is gezegd, is het hebben van verschillende culturele en etnische referentiekaders een verrijking voor je leven. Alleen wel een verrijking die de nodige energie van je vraagt. Het kan soms beknottend zijn als je door de buitenwereld slechts vanuit je etnische of culturele identiteit wordt gedefinieerd. Dat geldt voor zowel de groep waartoe je jezelf rekent, als de groepen die meer op afstand staan van jouw leef- en belevingswereld.’
Idealen en hoop
Het klinkt cliché, en sommigen hebben het waarschijnlijk ook gehad met dialoog etc., maar het blijft in onze opvattingen nog steeds de enige weg naar een mooie toekomst. Maar dan wel onder de juiste voorwaarden: open en aandachtig naar elkaar luisteren, zonder verwijten.’
Een gesprek over idealen en hoop, als herkennings- en aanknopingspunten. Wij hopen dat we tijdens het seminar, mede door middel van de dialoogtafels, dat gesprek met elkaar hebben gevoerd, met jong en oud. En wij hopen dat we dit gesprek in de toekomst vaker met elkaar zullen voortzetten, met een belangrijke focus op het hier en nu. Misschien kan dit seminar daar als een inspiratie voor dienen.’
Meer informatie?Neem contact op met:
