Welke actuele ontwikkelingen beïnvloeden het discriminatiebeeld in Nederland?

Elk half jaar schetst Stichting RADAR met Stemmingen en Koersen de actuele ontwikkelingen die van invloed zijn geweest op het discriminatiebeeld in Nederland. De belangrijkste publieke discussies, het overheidsbeleid en onderzoeken naar discriminatie passeren de revue. In deze editie over de tweede helft van 2020 komen onder andere aan bod: discriminatie door de politie, de roep om een nationaal coördinator discriminatiebestrijding, discriminatie door de Belastingdienst en excuses voor de oude transgenderwet.

Artikel
Discriminatie

RADAR behandelt meldingen en klachten over discriminatie. Die klachten en meldingen staan niet op zichzelf. Om discriminatie effectief op te sporen en te verhelpen gebruikt RADAR naast de klachteninformatie ook contextinformatie, zoals die in de Stemmingen en Koersen. Hieronder worden een aantal onderwerpen uit de laatste Stemmingen en Koersen uitgelicht.

Publieke discussies

(Zwarte) Piet en racistisch geweld

Door de coronacrisis werden er minder demonstraties gehouden tegen Zwarte Piet dan voorgaande jaren. Wel liep een door Kick Out Zwarte Piet georganiseerde demonstratie uit op een rel waarbij vele honderden tegendemonstranten met vuurwerk en eieren gooiden. Daarnaast werd in Amsterdam het pand beklad waarin The Black Archives en Vereniging Ons Suriname (VOS) huizen. Uit een onderzoek van I&O Research blijkt toch dat steeds meer Nederlanders een aanpassing van de figuur Piet accepteren.

Discriminatie door de politie

In augustus besluit het Openbaar Ministerie niet over te gaan tot vervolging van agenten die zich schuldig zouden hebben gemaakt aan discriminatie in een WhatsApp-groep. Dit soort uitspraken zijn alleen strafbaar als die in het openbaar worden gedaan en dat is in dit geval niet gebeurd, want het ging om een besloten WhatsApp-groep.
RTL Nieuws berichtte in november dat het aantal klachten dat wordt ingediend over discriminatie door de politie sterk is toegenomen in 2020. De afgelopen vier jaar zijn er ook diverse aangiftes ingediend tegen agenten wegens discriminatie. Geen enkele agent is hiervoor vervolgd.

Discriminatiebestrijding door overheid en wetgever

Troonrede

De koning sprak in de Troonrede niet alleen over de economische staat van het land en over de coronacrisis, maar ook over institutioneel racisme als een groot probleem in de samenleving en een bedreiging voor de rechtsstaat.

Nationaal coördinator discriminatie en racisme en staatscommissie

In juli nam de Tweede Kamer onder andere moties aan die de regering oproepen een Staatscommissie Discriminatie en Racisme en een Nationaal Coördinator Discriminatiebestrijding in te stellen. Waarschijnlijk in het voorjaar van 2021 zal de minister de besluitvorming over de instelling van een Staatscommissie Discriminatie en Racisme in 2021 in gang zetten.

Onderzoeken naar discriminatie

Omgaan met discriminatie

In september verscheen een onderzoek naar hoe mensen, en met name migranten en kinderen, reageren op discriminatie en stigmatisering. Discriminatie wordt vaak geassocieerd met kwaadaardige, gewelddadige en haatdragende vormen van sociale uitsluiting. Maar migranten en hun kinderen ervaren hiernaast ook meer indirecte, onbedoelde en subtiele vormen van uitsluiting waarin de boodschap doorklinkt dat zij anders zijn.

Discriminatie Roma, Sinti en woonwagenbewoners

In september publiceerde het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) een onderzoek naar de leefsituatie en discriminatie-ervaringen met Roma en woonwagenbewoners in België, Frankrijk, Ierland, Nederland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. Hieruit komt naar voren dat Roma, Sinti en woonwagenbewoners zich sterk uitgesloten voelen van de Nederlandse samenleving. Ook ervaren zij regelmatig discriminatie. Onder meer op school en bij het zoeken naar een woning.

Wat werkt tegen discriminatie

Ook onderzoek van KIS wordt genoemd in de Stemmingen en Koersen: het literatuuronderzoek over de vraag hoe vooroordelen onder kinderen op de basisschool kunnen worden voorkomen en verminderd, onderzoek naar de inzet van quota bij het tegengaan van achterstanden van werknemers met een migratieachtergrond, en een onderzoek naar de aanpak van arbeidsmarktdiscriminatie in het mkb.

Bekijk de volledige Stemmingen en Koersen

Bron: RADAR