Wijkteams: zie diversiteitsproof werken als een businesscase

Volgens onderzoeker Hans Bellaart (Verwey-Jonker Instituut) bereik je met een diversiteitssensitieve benadering mensen eerder en kun je betere resultaten behalen met de hulpverlening. Belangrijk is dat dan wel de urgentie van diversiteitsproof werken wordt ingezien. Bij gemeenten is op ambtelijk niveau in het algemeen nog weinig urgentie om diversiteitssensitief te werken, zo is te lezen in het KIS-rapport Wijkteams en diversiteit. Door het wegvallen van doelgroepenbeleid hebben gemeenten minder aandacht gekregen voor de diversiteit in de zorg- en hulpverlening. Gemeenten gaan er veelal vanuit dat wijkteams maatwerk leveren en dat dit als vanzelfsprekend ook geldt bij cliënten met een migratieachtergrond. Bellaart: ‘Maar in de praktijk blijkt dat bijvoorbeeld Turkse Nederlanders oververtegenwoordigd in de zwaardere zorg, maar veel minder in beeld zijn bij de wijkteams en de lichte hulpverlening.’

Outreachend werken

Outreachend werken is een effectieve manier om in contact te treden met geïsoleerde groepen en problematiek te signaleren die vaak verborgen blijft voor de reguliere hulpverlening. In het algemeen blijken de wijkteams nog nauwelijks toe te komen aan het outreachend werken in samenwerking met informele netwerken, terwijl dit juist belangrijke elementen zijn om bewoners met een migratieachtergrond in een vroeg stadium te bereiken. Door de transitie is de lokaal gegroeide samenwerking tussen reguliere instanties en migrantenorganisaties eerder verminderd dan versterkt. Wel zeggen de teams dat de tijd nu rijp is om dit meer ter hand te nemen. Een van de aanbevelingen is om grotere bekendheid en meer vertrouwen te realiseren door samen met migrantenorganisaties voorlichtingsbijeenkomsten te organiseren. Als tijdens deze bijeenkomsten bewoners ook expliciet naar hun wensen wordt gevraagd, kunnen wijkteams hun werkwijze daarop aanpassen.

Duurzame inbedding

'Het moet in de haarvaten van de teams zitten, anders werkt het niet'

Twee derde van de wijkteams die meewerkten aan het onderzoek gaf aan dat ze op een bepaalde manier wel bezig zijn met diversiteitsproof werken. Bellaart: ‘Maar vaak zetten ze op iets kleins in, bijvoorbeeld een studiemiddag.’ Het advies luidt om ook te kijken naar de teamsamenstelling, toegankelijkheid, werkwijze en deskundigheid omdat diversiteitsproof werken ‘in de haarvaten van de teams moet komen te zitten, anders werkt het niet’. Dus niet richten op enkele prioriteiten, maar op integrale verbeterplannen. Bijvoorbeeld door het ontwikkelen van een checklist waarmee gemeenten op hoofdlijnen de diversiteit binnen wijkteams kunnen monitoren. Of door een projectleider bij de gemeente te benoemen en een werkgroep binnen de teams die diversiteit duurzaam gaan implementeren.