Discriminatie van Chinese Nederlanders: wat doen we eraan?

Na het carnavalsliedje over Nederlandse Chinezen wordt het voor iedereen steeds duidelijker: Nederlanders van Chinese, maar ook bijvoorbeeld Koreaanse of Japanse afkomst, krijgen te maken met discriminatie. Nieuw is het helaas niet, maar opvallend genoeg bereikt het nu wél de media. Belangrijker is: langzaam lijken sociale normen te verschuiven en lijken steeds meer mensen het niet oké te vinden dat Chinese Nederlanders belachelijk worden gemaakt vanwege hun afkomst en dat ze gediscrimineerd worden.

Blog
Discriminatie

Ik realiseer mij steeds meer dat ik talloze negatieve ervaringen heb vanwege mijn afkomst die kunnen leiden tot discriminatie. Zoals dat een man mij in de trein begroette met een ‘Nǐ hǎo’. Om vervolgens zijn vakantiefoto’s van China te laten zien. Nee, ik kende de streek niet en zeker niet het dorp waar hij geweest was. Of dat mensen er vanuit gaan dat ik goed Aziatisch kan koken, veel rijst eet of dat mijn ouders een Indisch-Chinees restaurant hebben. Ik denk aan de ontelbare keren dat een willekeurige volwassene Chinees klinkende klanken tegen mij op straat schreeuwde.

Het probleem is niet dat dit zo nu en dan of eenmalig gebeurt, maar het probleem is dat dit herhaaldelijk en vaak gebeurt. Dit maakt dat ik steeds meer een zij-wij gevoel krijg, waar ik me eerder volledig identificeerde met Nederlander zijn. Dit gevoel doet iets met mijn zelfbeeld en mijn positie in de samenleving. Doordat het lijkt of Chinese Nederlanders geruisloos op gaan de samenleving blijven dit soort discriminerende ervaringen bestaan. Gelukkig is daar nu aandacht voor en kunnen we er wat aan doen.

Doe mee aan een groepsgesprek met Oost-Aziatische Nederlanders

Kom je uit Oost-Azië of komen je ouders of grootouders er vandaan? Dan nodigen we je graag uit voor een groepsgesprek, om te praten over jouw ervaringen met het leven in Nederland en mogelijke discriminatie vanwege je achtergrond. Wij doen namelijk momenteel onderzoek onder - en samen
met - Oost-Aziatische Nederlanders naar ervaren discriminatie.

Lees wie we precies zoeken, of meld je meteen aan.

Wat doen we eraan?

Sociale normen
Uit de onderzoeken die mijn collega’s en ik doen rond het verminderen van discriminatie, komt naar voren dat het stellen van een positieve sociale norm een goede manier is om gewenst gedrag uit te lokken. Mensen gedragen zich nu eenmaal graag naar wat zij denken dat andere mensen goed vinden. Zo is er met het terugtrekken van dat carnavalsliedje en het maken van excuses een duidelijk signaal afgegeven aan de samenleving: ‘tot hier en niet verder, dit kan niet door de beugel’. Als mensen maar lang genoeg deze sociale norm horen van mensen waar ze tegenop kijken, vermindert dit daadwerkelijk hun vooroordelen en stereotype beelden.

'Het is nu nodig dat iedereen – juist ook de ‘witte’ mensen – zich blijft uitspreken tegen al het pestgedrag, racisme, denigrerende opmerkingen en discriminatie aan het adres van Nederlanders van Chinese afkomst'

Het is dus goed om je juist positief uit te spreken en een sociale norm te stellen. Wat nu nodig is, is dat we dit vast blijven houden. Dat iedereen – juist ook de ‘witte’ mensen – zich blijft uitspreken tegen al het pestgedrag, racisme, denigrerende opmerkingen en discriminatie aan het adres van Nederlanders van Chinese afkomst. Maar ook bijvoorbeeld ten aanzien van Nederlanders van Koreaanse, Taiwanese of Japanse afkomst. Het is de bedoeling dat dit net zo ‘not done’ wordt als in veel kringen al geldt voor andere vormen van discriminatie. Naast het je uitspreken tegen deze vormen van discriminatie is het belangrijk dat de beeldvorming over Nederlanders met een Chinese achtergrond verandert. Meer media-representatie van verschillende Nederlanders met een Chinese achtergrond kan hieraan bijdragen. Niet alleen voor de ‘witte’ Nederlander kan dit voor een diverser beeld zorgen, maar in de gemeenschap zelf kunnen hieruit rolmodellen voortkomen. Dit kan ervoor zorgen dat de beeldvorming en de sociale norm rondom Nederlanders met een Chinees achtergrond kan veranderen.  

Effectieve interventies
Om niet te veel aan het toeval over te laten is het zinvol om antidiscriminatie-interventies die nu al ingezet worden op bijvoorbeeld scholen en op de arbeidsmarkt, inclusiever te maken. Dus niet alleen voorbeelden gebruiken over discriminatie ten aanzien van moslims, joden en mensen van Afrikaanse afkomst maar ook ten aanzien van Chinese Nederlanders. Uit ons onderzoek Meerdere vliegen in een klap blijkt namelijk dat verschillende vormen van discriminatie tegelijkertijd verminderd kunnen worden. Er hoeft niet voor iedere groep een aparte interventie te zijn, maar er moet wel aandacht zijn voor iedere groep. Werk aan de winkel dus voor iedereen die aanpakken ontwikkelt tegen discriminatie om de discriminatie van Chinese Nederlanders daarin een plek te geven.

Het delen van ervaringen
Tot slot hoop ik dat de beweging die vanuit de Chinese Nederlanders gaande is, blijft bloeien. We delen nu massaal de ervaringen die wij hebben met discriminatie en racisme. Dat delen kan ervoor zorgen dat vooroordelen en stereotypen over Chinese Nederlanders afnemen, en daarmee de discriminatie. Dit heeft alles te maken met het feit dat als mensen een ervaring horen, zij mee gaan voelen met de persoon die het vertelt. En dat ze zich vervolgens kunnen inleven in de persoon die gediscrimineerd wordt. Door het inleven komt het beeld van jezelf en dat van de gediscrimineerde persoon dichter bij elkaar. Simpel gezegd: de persoon die het ervaringsverhaal deelt wordt menselijker, je ziet de ander iets minder als ‘ander’ en eventuele angst vermindert, zo blijkt uit diverse onderzoeken.

Kortom, als Chinese Nederlanders zijn we goed bezig. Helaas (en daar maak ik mezelf ook schuldig aan) laten wij nu pas van ons horen. Discriminerende en racistische opmerkingen, gedragingen of herhalende stereotypen kunnen niet langer. Samen kunnen we daar iets aan doen. Meer weten over hoe je discriminatie kunt aanpakken? Bekijk het Wat werkt dossier discriminatie verminderen.