Suikerfeest? Tijd voor een andere naam

Moslims sluiten binnenkort de vastenmaand ramadan af met het Suikerfeest. Geen feest waar grote hoeveelheden suiker worden genuttigd, al doet de naam anders vermoeden. Waarom noemen we het dan toch Suikerfeest? Het ongemak onder moslims hierover groeit. Tijd voor een andere naam. 

Blog
Religie

Toegegeven: het is de tijdsgeest die maakt dat het ongemak onder steeds meer moslims groeit. Het woord suiker heeft nu een negatieve connotatie: wetenschappelijke rapporten en studies over de schadelijke effecten van suiker op je fysieke gestel vliegen je om de oren.

Bewuster leven is helemaal van nu. Bewust omgaan met voeding staat juist in de vastenmaand centraal. Waar komt de naam Suikerfeest dan vandaan? De term is decennia geleden letterlijk vertaald vanuit het Turks – Seker Bayrami. Klonk sympathiek, zo’n naam. De associatie met zoet eten en dus gezelligheid werd gauw gemaakt. Maar bewuster nadenken over je voeding en de plek die je wilt innemen in de samenleving, maakt dat er een groeiend ongemak is onder moslims als het gaat om de term Suikerfeest.

Sugar Party

Een ding staat vast: het is positief dat moslims in Nederland dermate zijn ingeburgerd dat er zelfs een eigen naam voor het feest is geïntroduceerd. Een naam die trouwens ophoudt te bestaan zodra je de grens met Vlaamssprekend België passeert, want zeg nou zelf Sugar Party of Sugar Celebrations klinkt natuurlijk heel gek.

Eierfeest?

Om toch maar de vergelijking te maken: Pasen reduceren tot Eierfeest zou onwenselijk zijn. Immers, het beschilderen, zoeken en eten van eieren heeft geen religieuze betekenis en wordt natuurlijk door lang niet iedereen gedaan. Datzelfde geldt voor het Suikerfeest. Ja, er worden zoetigheden genuttigd, maar uiteraard niet door iedereen en niet de hele dag door. En nee, die consumptie heeft geen enkele religieuze betekenis.

Wat dan wel? Moslims gebruiken de Arabische term Ied ul-Fitr, letterlijk vertaald: het feest van het verbreken van het vasten. Uiteraard dekt deze benaming de lading uitstekend. Ied ul-Fitr zijn twee Arabische woorden, maar internationaal geaccepteerd en gebruikt. Ied ul-Fitr een mond vol? Ga dan voor Fitr-feest. Dekt de lading ook prima en bekt lekker.

Geest van het feest

Helemaal nieuw is een dergelijk pleidooi niet. De andere belangrijke religieuze viering, het Offerfeest heeft eenzelfde wijziging ondergaan. Dat werd namelijk ‘Schapenfeest’, of nog erger ‘Slachtfeest’ genoemd. Offerfeest past natuurlijk beter bij de geest van het feest, want niet het dier staat centraal (in sommige gevallen komt er geen dier aan te pas, of slechts 1 per 8 gezinnen), maar de bereidheid van de mens om te offeren voor God.

Taal evolueert, zelfs dialecten doen dat. De Nederlandse taal is vaker flexibel gebleken in het opnemen van anderstalige woorden als er geen Nederlands alternatief voorhanden is. Dit maakt onze taal rijker. Denk maar aan het Arabische ‘iftar’ dat refereert aan de maaltijd die het vasten verbreekt. Of ‘Pasar Malam’, wat in het Maleis betekent ‘Oosterse avondmarkt’. Wie wil daar nou niet over rondstruinen?

Wij wensen u alvast een fijn Fitr-feest!

 

Hanan Nhass - journalist en communicatieadviseur (tot 1 december 2021 werkzaam bij KIS)
Anne Dijk - islamoloog en religiewetenschapper - Fahm Instituut
Hassan Barzizaoua - docent Arabisch en Islam - Lisaan

Deze blog is eerder verschenen op de website van de Volkskrant.

 

Waarom ik parttime meedoe aan de ramadan
In deze blog vertelt Annemarie van Hinsberg waarom zij twee dagen per week uit solidariteit vast.