Vergeet de feiten in debat rond racisme niet
Het is moeilijk discriminatie op sociale media terug te dringen. Maar dat lukt ‘in ieder geval niet door informatie of feiten te brengen’ zegt Hanneke Felten van Kennisplatform Inclusief Samenleven in een artikel in Trouw van zaterdag 4 juni. Ze heeft vast bedoeld te zeggen dat het niet met feiten en informatie alleen lukt.
Onder de kop Hoe racistisch is Nederland? op de voorpagina van de Volkskrant van diezelfde dag staat een bullit ‘Cijfers, feiten en getuigenissen’. Veel harde cijfers vond ik niet, evenmin als harde getuigenissen. Het lijkt een nieuwe trend: getuigenissen van mensen die gediscrimineerd worden, maar die daar meteen een aardige relativering aan toevoegen. Waarbij het natuurlijk valt af te vragen van wie het initiatief komt van deze zelfrelativeringen: van de getuige of van de goedbedoelende journalist? Desondanks maakt het de ervaringen acceptabeler voor de discriminerende meerderheid, en daardoor vanuit strategisch oogpunt wellicht effectief.
Een ander voorbeeld van die relativering komt ook uit de kranten van 4 juni: een grappige column van Özcan Akyol in het AD. Hij zegt daarin dat zijn witte maatjes van vroeger met opzet in kleine auto’s reden om de kans te verkleinen dat zij, op basis van hun woonwagenbewonerachtige uiterlijk, door de politie aan de kant worden zullen worden gezet. Dus discriminatie is niet voorbehouden aan etniciteit, maar aan mensen die afwijken van de geldende norm, schrijft Akyol.
Het lijkt er op dat nu juist emotie de boventoon voert
In de discussie rond racisme merk ik steeds vaker dat feiten en cijfers minder van belang worden geacht, met name op sociale media. Emotie is een cruciaal element bij racisme. Toch is de rol die emotie kan spelen bij de bestrijding van racisme en discriminatie lange tijd onderbelicht gebleven.
Het lijkt er op dat nu juist emotie de boventoon voert. Hoe daar op verantwoorde en effectief positieve manier mee om te gaan, is vooralsnog minder scherp afgetekend. De agressiefste reaguurders mogen de indruk wekken dat ze het gelijk naar hun kant kunnen schreeuwen. Misschien lukt het om er hand in hand met de rede, positieve emotie tegenover te stellen.
Maar het moet duidelijk zijn dat gedegen kennis van zo objectief mogelijke vergaarde feiten en cijfers van het grootse belang blijven in het debat rond racisme. Ook daarin moeten we blijven investeren.
Meer informatie?Neem contact op met:
