Interactieve VR-simulatietraining IT’S UP TO YOU

Doelgroepen van de interventie

Medewerkers van organisaties die de training ondergaan. IT’S UP TO YOU wordt primair ingezet door organisaties met meer dan 250 medewerkers. Zowel publieke als private organisaties zetten IT’S UP TO YOU in voor medewerkers van alle lagen van hun organisaties: van top- en middenmanagement tot werknemers in operationele teams.

De standaardsimulatie die bij de training wordt gebruikt, sluit het beste aan bij kantoormedewerkers. Maar het wordt ook op maat gemaakt (organisatie specifieke context), waardoor de simulatietrainingen geschikt zijn voor alle medewerkers van een organisatie. De doelgroep is hieronder beschreven als ‘trainingsdeelnemers’.

Doel van de interventie

Creëer een werkomgeving binnen organisaties waarin discriminatie effectief wordt aangepakt: door medewerkers zowel individueel als in groepsverband te laten reflecteren op hun gedrag en gezamenlijk concrete afspraken te maken over initiatieven en gewenst gedrag.

Subdoelen

• Deelnemers hebben een verhoogde empathie en begrip: 
  Verhogen van het empathisch vermogen en begrip van medewerkers voor de ervaringen en gevoelens van collega's uit bijvoorbeeld minderheidsgroepen.
• Deelnemers hebben proactief inclusief gedrag gestimuleerd: 
  Stimuleren van proactief inclusief gedrag door het definiëren van een gezamenlijke streefrichting (doelstellingen) met thema’s en gewenste veranderingen voor hun team(s) en organisatie. 
• Deelnemers hebben een concreet actieplan opgezet:
  Deelnemers maken gezamenlijk een actieplan. Dit plan bevat concrete initiatieven en afspraken op gedragingen om de eerder overeengekomen streefrichting (doelstellingen) in de praktijk te realiseren.
• Deelnemers brengen de gewenste verandering in de praktijk:
  Deelnemers gaan aan de slag met het uitvoeren van de afgesproken initiatieven en gedragingen in hun dagelijkse werk. Ook vinden er structurele evaluatiemomenten plaats om de voortgang te monitoren. Het actieplan wordt daarin indien nodig bijgewerkt.

Werkzame mechanismen

1. Inleving en empathie

Inleving & empathie opwekken ten aanzien van mensen die gediscrimineerd worden: De VR-simulatie wekt inleving en empathie op voor mensen die gediscrimineerd worden. Deelnemers stappen in de schoenen van een hoofdpersonage, doorleven een ervaringsverhaal en worden daarin geconfronteerd met een aantal fictieve (werk)situaties. Hierin spelen verschillende personages mee (o.a. Aziaat, vrouw, LGTBQ+). Deelnemers kiezen in deze situaties zelf hoe het hoofdpersonage reageert en ervaren daarmee direct de gevolgen van hun eigen handelen op anderen. Deelnemers kunnen daardoor vrij experimenteren met oorzaak en gevolg in een veilige en gecontroleerde omgeving. De herkenbare werkomgeving en scenario’s zorgen voor een sterke beleving, waarbij deelnemers empathie ontwikkelen zonder de karakters 'zielig' te vinden.

2. Sociale norm

• Omstanders stimuleren en leren om in te grijpen: Trainingsdeelnemers reflecteren gezamenlijk op hun eigen houding & gedrag (zowel op basis van simulatie als voorbeelden uit de praktijk) en komen vervolgens als team/organisatie tot breed gedragen doelstellingen: thema’s en gewenste veranderingen voor een veiliger en gelijkwaardig werkklimaat.
• Rolmodellen die het goede voorbeeld geven: IT’S UP TO YOU wordt op meerdere lagen en door meerdere teams in de organisatie uitgevoerd. Daardoor ontstaan er gaandeweg rolmodellen in de organisatie die bewust het goede voorbeeld geven en anderen inspireren om positief gedrag te vertonen.

3. Scheidslijnen verminderen

Creëren van een wij-gevoel: In het workshoponderdeel ‘Committeer’ gaan trainingsdeelnemers als groep aan de slag om (nieuwe/andere) gedragingen en (te starten) initiatieven te benoemen en vast te leggen in ‘Actiekaarten’. Daarin beschrijven ze het Waarom, Hoe, Wanneer en hoe ze dat gaan meten over tijd. Ze doen dit in kleine break-out teams, waarna ze als organisatieteam (bijvoorbeeld een marketingteam) gezamenlijk committeren op de geprioriteerden Actiekaarten. Gedurende de opvolgende periode van 6 à 12 maanden gaan ze aan de slag om gezamenlijk voortgang op de implementatie van Actiekaarten te maken, te bewaken, en daar waar nodig is, verder op te itereren. Door het werken in kleine break-out teams in diverse samenstellingen, gaat een gevoel van eenheid en samenwerking ontstaan: trainingsdeelnemers gaan andere (diverse) deelnemers rekenen tot hun ‘inner-groep’, waardoor er over tijd minder vooroordelen zullen zijn. Daarnaast is het zo dat initiatieven die uit de trainingen komen ofwel mogelijk met meerdere teams/afdelingen in de organisatie moeten worden opgepakt, ofwel juist als doel hebben om bepaalde scheidslijnen binnen de organisatie aan te pakken.

4. Ondoordachte beslissingen veranderen

Met concrete werkwijze weloverwogen afwegingen maken: Door middel van de 10 werkoefeningen die de VR-simulatie opvolgen, reflecteren en committeren de trainingsdeelnemers zich aan gedragsverandering en het ontplooien van initiatieven om discriminatie effectief aan te pakken en een veiligere werkomgeving te bevorderen. Initiatieven en gedragen worden langs een meetlat gelegd als groep: ‘Hoe willen we ons verhouden tot elkaar?’ Dit bewuste proces kost tijd en moeite, en zorgt ervoor dat trainingsdeelnemers doordachte beslissingen maken in plaats van afgaan op hun ‘onderbuik’. Let wel, de facilitator draagt er zorg voor dat de norm tegen discriminatie nooit wordt ondermijnd.

5. Processen toevoegen, afschaffen en veranderen

De IT’S UP TO YOU training wordt op verschillende organisatieniveaus gegeven. Verschillende teams zijn verantwoordelijk voor bepaalde processen. In de Actiekaarten beschrijven ze hoe ze discrimineerde processen (en processen die discriminerend gedrag in de hand werken) gaan afschaffen of veranderen, en vatten ze samen hoe ze voorkomen dat wordt gehandeld naar vooroordelen en stereotypen die relevant zijn voor hun werkcontext. Gedurende de opvolgende periode van 6 à 12 maanden gaan ze aan de slag met deze Actiekaarten om gezamenlijk voortgang te maken, te bewaken, en daar waar nodig is, verder op te itereren door het eerder opgestelde actieplan bij te werken.

Verandertheorie

Bekijk het schema

Evaluatie en onderzoek

De interactieve VR-simulatietrainingen van IT'S UP TO YOU en de onderliggende methodologie zijn ontwikkeld op basis van wetenschappelijk onderzoek, waaronder de sociale normen aanpak (Berkowitz, 2005), entertainment-education (Bouman, 2002), observationeel leren (Van Gog & Rummel, 2010) en het belang van empathie (Ang & Goh, 2010; Schultze-Krumbholz & Scheithauer, 2009).

Ervaringsgericht leren vormt de kern van de trainingsaanpak, geïnspireerd door het werk van Kolb (1984) en recente studies over effectieve gedragsverandering. Dit type leren vergroot de betrokkenheid en bevordert duurzame gedragsverandering doordat deelnemers in een veilige, gesimuleerde omgeving direct de impact van hun keuzes kunnen ervaren.

IT'S UP TO YOU heeft in 2013 een vergelijkbaar trainingsprogramma ontwikkeld om veiligere leer- en leefomgevingen op scholen te creëren. Dit programma is in 2014 door het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) erkend als interventie en is sindsdien veelvuldig toegepast in het basis- en voortgezet onderwijs.

Om de methode voortdurend te verbeteren en aan te sluiten bij de nieuwste wetenschappelijke inzichten en organisatorische behoeften, wordt structureel samengewerkt met wetenschappers en experts, waaronder onderzoekers van TIAS en Erasmus Universiteit.