Queer in de Klas

In de voorbereidende les wordt voorgesorteerd op deze les door al wat theorie te behandelen over identiteit en lhbtiqa+ en het verzinnen van vragen voor de gastdocent. Achteraf vraagt de docent terug op de ervaring van de leerlingen. De lessen sluiten het beste aan bij eind tweedejaars en derdejaars klassen op ieder niveau binnen christelijk middelbaar onderwijs. Zo kan de school zelf bepalen waar dit het beste in het lesprogramma past. 

Doelgroepen van de interventie

We richten ons momenteel op (eind) tweede en derde klassen van alle niveaus binnen het middelbaar christelijk onderwijs.

Doel van de interventie

Queer in de Klas draagt bij aan een veilig en inclusief leerklimaat voor jongeren in het christelijk middelbaar onderwijs. De interventie zorgt dat christelijke lhbtiqa+ leerlingen zichzelf kunnen zijn en worden geaccepteerd als gelijkwaardig onderdeel van de klas door niet-lhbtiqa+ leerlingen.

Subdoelen

• Leerlingen worden minder geleid door vooroordelen en laten een meer positieve houding zien ten opzichte van christelijke queers.
• Leerlingen kunnen zich inleven in iemand die zowel lhbtiqa+ als christen is.
• Leerlingen begrijpen wat lhbtiqa+ inhoudt en onjuiste informatie wordt verminderd.
• Leerlingen zien queer en christen zijn als twee onderdelen van iemands identiteit die eventueel samen kunnen gaan.

Werkzame mechanismen

1. Inleving en empathie

Door het delen van het ervaringsverhaal van lhbtiqa+ christenen kunnen leerlingen zich inleven in het verhaal van deze gastdocent. Onderdeel van dit verhaal kan de worsteling zijn die de gastdocent heeft meegemaakt, door mee te voelen in deze worsteling kan de leerling empathie ontwikkelen voor iemand in deze situatie. Met of zonder empathie, door het inleven in het verhaal van de gastdocent worden vooroordelen en stereotypen over medeleerlingen die hetzelfde meemaken minder en laat de leerling waarschijnlijk ook meer sociaal gedrag zien naar mensen met een vergelijkbaar verhaal.

2. Angst verminderen

Door het ontmoeten van iemand die queer en christen is, die relaxt omgaat met de leerlingen, nemen we ook iets weg van de angst die mogelijk is geschapen door hun omgeving over lhbtiqa+ personen. Angst zorgt ervoor dat leerlingen zich vastklampen aan denkbeelden uit de eigen groep en/of cultuur, die soms negatief staan tegenover lhbtiqa+ personen en soms meegeven dat je niet queer en christen kan zijn. Doordat de gastdocent zich kwetsbaar en ontspannen opstelt, ervaren ze dat diegene geen bedreiging is en ze zich niet hoeven vast te klampen aan de eigen groep, waardoor vooroordelen minder worden.

3. Anti-stereotypen

Nog veel leerlingen hebben het idee dat je niet zowel queer als christen kan zijn. Door onze komst met gastdocenten die wel zowel lhbtiqa+ en christen zijn, ontkrachten we dit stereotype idee dat je ofwel een deugdelijke christen ofwel een goddeloze homoseksueel bent. Dit anti-stereotype blijkt uit de ontmoeting en het eigen verhaal van onze gastdocenten die geen stereotype, maar gewoon mens zijn met een variëteit aan identiteiten. Daarbij is iedere gastdocent weer anders en geeft op een eigen manier vorm aan diens queer en christen zijn, zo laten we ook diversiteit binnen een groep zien.

4. Kennis

Door het delen van betrouwbare kennis over gender en seksuele diversiteit zullen leerlingen beter weten wat queer en christen zijn wel en niet inhoudt. Zo komen leerlingen in de voorbereidende les onder andere in aanraking met de verschillende letters en hoe die zich tot elkaar verhouden in het genderbread cookie. Op die manier krijgen leerlingen een degelijke basiskennis, waaraan ze verhalen uit hun omgeving of van bijvoorbeeld sociale media kunnen toetsen.

Verandertheorie

Bekijk het schema

Evaluatie

We hebben een kwantitatieve evaluatie met semi-experimenteel design gedaan waarin deelnemers vooraf en achteraf een vragenlijstje hebben ingevuld. Vervolgens zijn we nagegaan of (en in hoeverre) er verandering is opgetreden in hun houding, kennis en/of gedrag. Dit hebben we tevens vergeleken met een controlegroep (van mensen die enigszins lijken op de deelnemers) die ook twee keer dezelfde vragenlijst heeft ingevuld (vooraf en achteraf) en op die manier hebben we een beeld gekregen welke verandering door de interventie in gang is gezet.

We zijn eerder uitgebreid getest of onze methode werkt. Dat bleek toen het geval. Nu zijn we toe aan nieuw materiaal (en een nieuwe naam) daarom zijn we in gesprek met docenten door middel van focusgroepen om hun behoeften af te tasten en hoe het eraan toegaat op de scholen. Daarnaast hebben we nu een tijdelijke lesbrief, waarbij we vragen om ons feedback te geven, zodat we hierop kunnen doorontwikkelen.

We zijn toe aan nieuw materiaal omdat het niet meer aantrekkelijk is voor jongeren en omdat er veel informatie verouderd is die in de lesbrief staat. Echter zal de centrale focus op het ervaringsverhaal waarschijnlijk wel blijven, we zijn nu vooral aan het zoeken en uittesten wat werkt in de les voorafgaand en na onze komst. Hopelijk wordt dit een uitbreiding op het aanbod met mogelijk nog meer ervaringsverhalen, een insteek die het dichter bij de leerlingen brengt door het in te vliegen op identiteit, verliefdheid of andere meer algemene thema’s, andere audiovisuele vormen met verhalen en een meer aansprekende uitstraling en naam.

Onderzoek

• Boersma, H. Bucx, F. & Keuzenkamp, S (2020) Het lespakket Homo in de Klas: goede voornemens? Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Boersma, H., Keuzenkamp, S., & Bucx, F. (2022). De Bijbel, de homo en de klas: Welk effect heeft de interventie ‘Homo in de klas’ op de religieuze percepties rondom seksuele diversiteit bij leerlingen?. Mens & Maatschappij, 97(2), 213-240.