Fair Play workshop

Doelgroepen van de interventie

De Fair Play workshop is voor Betaald Voetbal Organisaties (BVO’s) en amateurvoetbalclubs en jonge voetballers tussen de 11 en 17 jaar.

Doel van de interventie

Het hoofddoel van de workshop Fair Play is voetballende jongeren uit te nodigen tot nadenken over eigen gedrag, de eigen rol in conflictsituaties en het effect van uitspraken over iemands cultuur, afkomst, religie, huidskleur, uiterlijk en geaardheid onder leiding van de workshopleider. Daarnaast biedt de training handelingsperspectief, zowel individueel als met je team. Jongeren krijgen inzicht in hun eigen rol en ontdekken wat nodig is om op een prettige manier met elkaar te sporten, samen te werken en leven.

Subdoelen

De voetballende jongeren:

• verkennen grenzen tussen vooroordelen en discriminatie;
• werken aan bewustwording over vooroordelen en discriminatie;
• leren en verkennen de rollen van dader, toeschouwer, slachtoffer en helper;
• ervaren het effect op de ander van gedragingen in verschillende rollen;
• leren met elkaar afspraken te maken hoe te reageren bij incidenten als team.

Werkzame mechanismen

Miljoenen mensen beleven plezier aan voetbal, op het veld of langs de lijn. Helaas zien we maatschappelijke problemen zoals racisme en discriminatie steeds vaker terug in het voetbal. Om dit probleem aan te pakken, heeft de Anne Frank Stichting de workshop Fair Play ontwikkeld. Binnen de context van voetbal maken we in de workshop thema's als vooroordelen en discriminatie bespreekbaar. Want voetbal verbindt!

Een ervaren worskhopdocent van de Anne Frank Stichting verzorgt de workshop op locatie. De workshop bestaat uit drie onderdelen: een online game, positiespel en nagesprek.

1. De online game Aftrap. De bal ligt bij jou

In deze game worden jongeren geconfronteerd met maatschappelijke dilemma's binnen en buiten de lijnen. De game speelt zich af rond een voetbaltoernooi waarin alledaagse voorbeelden van discriminatie aan bod komen. Gedurende het spel bekijken de jongeren hoe een scenario verloopt en bepalen ze vervolgens individueel wat zij zouden doen.

2. Het positiespel

Na de game gaan de jongeren in kleine groepen met elkaar in gesprek aan de hand van situatiekaarten met voorbeelden uit het voetbal. Verschillende werkvormen laten jongeren nadenken over hun eigen opvattingen en keuzes. We bekijken de situaties vanuit verschillende perspectieven. Hierdoor krijgen de jongeren meer inzicht in hun eigen houding en het effect van ongewenste uitspraken en handelen op de ander.

3. Het nagesprek

In het nagesprek gaan we plenair met elkaar in gesprek over de uitkomsten van het positiespel. De groepen vergelijken de rangschikkingen en bespreken gezamenlijk de gemaakte keuzes. Door deze oefening maken de jongeren kennis met verschillende meningen en worden zij actief gestimuleerd om na te denken over wat zij zelf vinden van discriminerend gedrag. Ook gaan we in gesprek over hoe je als team zou reageren als een teamgenoot geconfronteerd wordt met discriminatie.

De workshop Fair Play zet daarnaast de volgende strategieën van de checklist in:

1. Inleving en empathie

In negen verschillende scenario's van de online game 'Aftrap. De bal ligt bij jou' worden verhalen gedeeld van jongeren die verschillende discriminatoire incidenten meemaken in en rondom een schoolvoetbaltoernooi. Het incident, het slachtoffer en diens reactie en die van de omgeving is in beeld gebracht. Jongeren en jonge voetballers worden gevraagd om hier individueel een keuze te maken en daarna als team.

1. Scenario Online: online discriminatie etniciteit
2. Scenario Aanmeldformulier: discriminatie over sekse en religie
3. Scenario Achter in de bus: homofobie en groepsdruk
4. Scenario Dug out: discriminatie op etniciteit en agressie
5. Scenario De cornervlag: discriminatie op etniciteit
6. Scenario Penalty: discriminatie op sekse
7. Scenario Kleedkamer: discriminatie op etniciteit
8. Scenario Tafelvoetbal: antisemitisme
9. Scenario Parkeerplaats: homofobie

In het nagesprek met de workshopleider vraagt deze aan de jongeren hoe zij zich zouden voelen in een dergelijke situatie en worden jongeren uitgenodigd om eventueel eigen ervaringen te delen.

2. Sociale norm

De workshopleider nodigt de jongeren uit bij alle drie de onderdelen van de workshop om hen te leren hoe zij moeten omgaan en ingrijpen bij een dergelijke ongewenste situatie. Bij de online game worden jongeren expliciet gevraagd welke keuze zij zouden maken als omstander in de discriminatoire situatie. Bij het Positiespel komt dit ter sprake aan het eind en in het nagesprek is er nog extra aandacht voor.

3. Doordachte beslissingen i.p.v. afgaan op onderbuik

Bij de online game worden jongeren eerst zelf uitgenodigd om een keuze te maken hoe zij individueel zouden reageren op een bepaalde discriminatoire situatie, dit is tijdsgebonden (onderbuik). Daarna nodigt de workshopleider de jongeren uit om met elkaar een keuze te maken als team (doordachte beslissing).

Verandertheorie

Bekijk het schema

Evaluatie

Evaluatie vindt mondeling na workshops plaats met docenten van Anne Frank Stichting en docenten/trainers voetbalvereniging. Ook zijn er tussentijds gesprekken met maatschappelijke tak van voetbalorganisaties waar deze workshops worden gegeven.
Daarnaast worden jongeren na afloop van de workshop individueel uitgenodigd om via een button in de online game een vragenlijst in te vullen. Ook worden de docent/trainer een vragenlijst voorgelegd.

Onderzoek

De huidige bovengenoemde evaluatie is onderdeel van onderzoek dat momenteel gedaan wordt naar de workshop Fair Play door Verwonderzoek, Gregor Walz, in opdracht van de Anne Frank Stichting. Eerder zijn er twee onderzoeken gedaan door masterstudenten naar de Fair Play workshop, waaronder naar de oude variant van de game. Op basis van deze onderzoeken en de best practices van o.a. deze game is de nieuwe online game ‘Aftrap. De bal ligt bij jou’ ontwikkeld en de workshop Fair Play vormgegeven.