Inclusieve communicatie

Je gaat aan de slag met de volgende onderwerpen:

• Introductie: wat is D&I? Wat zijn vooroordelen en stereotypen? En hoe zitten die ook verstopt in tekst en beeld?
• We bekijken goede voorbeelden + flaters uit de praktijk.
• We analyseren je eigen communicatie en bekijken waar ruimte voor verbetering zit.
• Je gaat aan de slag met het toepassen van de theorie met praktische oefeningen uit de praktijk.
• We bekijken hoe we gebruik kunnen maken van anti-stereotypen bij de keuze voor beelden bij communicatie.
• Je krijgt feedback op de uitwerking van opdrachten.
• Met de praktische checklist heb je een stappenplan waarmee je tot een inclusieve manier van communiceren komt. Daarbij kijken we naar:
  • Vacatureteksten
  • Corporate teksten
  • Beeldgebruik
  • Evenementen

Doelgroepen van de interventie

De doelgroep van deze interventie zijn alle medewerkers van een organisatie die zich bezighouden met interne en externe communicatie in de breedste zin van het woord, zoals:

• Communicatieadviseurs
• Communicatiemedewerkers
• Copywriters
• Redacteuren
• Beleidsmedewerkers

Doel van de interventie

Met deze training leer je hoe je stap voor stap inclusiever gaat communiceren in tekst en beeld zodat er geen doelgroepen of stakeholders buitengesloten of indirect gediscrimineerd worden. Dit kan bijdragen aan het verminderen van vooroordelen en stereotypen.

Subdoelen

De deelnemer… 

Weet: dat er (onbewuste) vooroordelen in teksten en beeld kunnen zitten en dat dit effect kan hebben op hoe je communiceert.

Vindt: het belangrijk om inclusief te communiceren om de volgende redenen:

• morele verplichting dat er niemand wordt uitgesloten of onbewust gediscrimineerd
• onderdeel van bijvoorbeeld een eerlijk wervingsproces bij vacatureteksten
• meer en betere kandidaten, klanten, leveranciers, samenwerkingspartners
• je laat kansen liggen
• kan nadelig zijn voor je imago als je het niet doet

Kan: zelf aan de slag met inclusieve communicatie, denkt flexibeler:

• Analyseren en aanwijzen waar en waarom teksten of beelden niet inclusief zijn
• Redigeren
• Zelfstandig schrijven

Voelt: de noodzaak om er mee aan de slag te gaan.

Werkzame mechanismen

Bewustwording

In de training worden de deelnemers zich bewust van wat D&I is, wat vooroordelen en stereotypen zijn, hoe die in de deelnemer zelf leven en hoe je daarop kunt anticiperen én hoe die verstopt zitten in tekst en beeld. De voorbeelden die besproken worden en de theorie die wordt gedeeld en toegepast, dragen hier ook aan bij. Net als de feedback op de uitwerking van de oefeningen.

Anti-stereotypen

Door in communicatie-uitingen gebruik te maken van antistereotypen kunnen bestaande stereotypen bij mensen worden doorbroken, wat discriminatie kan verminderen. In de training komen dan ook positieve en niet-stereotiepe beelden van ‘echte’ mensen uit gediscrimineerde groepen in communicatie aan de orde. In een opdracht gaat de deelnemer aan de slag om voor de eigen organisatie een beeld te bedenken dat zou passen bij de eigen communicatie.

Reflectie op eigen handelen in de praktijk

In de voorbereiding maakt de trainer een analyse van de huidige communicatie van de opdrachtgever. Tijdens de training bespreekt de trainer de onderdelen met de deelnemers in hoeverre iets wel of niet inclusief gecommuniceerd is. Dit geeft de deelnemers de ruimte om te reflecteren op hun eigen handelen en in de toekomst de skills te analyseren en aan te wijzen waarom teksten of beelden niet inclusief zijn.

Sociale norm benoemen

Met het delen van het verhaal van de trainer over de eigen verbazing over eigen vooroordelen, wordt de sociale norm benoemd. De deelnemers krijgen zo het inzicht dat er meer dan 180 vooroordelen in kaart zijn gebracht en dat iedereen ze heeft. Dit normaliseert het hebben van vooroordelen en laat zien dat je met concrete acties voorkomt dat deze vooroordelen invloed hebben op alle communicatie. Als gevolg van dit inzicht zullen de deelnemers begrijpen dat het onwenselijk is je vooroordelen door te laten klinken in de communicatie en inclusieve keuzes maken op dit vlak voor de totale communicatie van de organisatie.

Doordachte beslissingen nemen in plaats van afgaan op de onderbuik

In de checklist komen de theorie, praktijk en inzichten samen. Die vormt een stappenplan waarmee de deelnemer inclusieve communicatie stap voor stap opbouwt en gebruikmaakt van het theoretische kader.

Verandertheorie

Bekijk het schema

Evaluatie

We hebben mondeling gevraagd op het einde van de interventie naar de waardering/tevredenheid van de deelnemers (‘Wat vonden jullie ervan?’). 

Toen ik deze trainingen net begon te geven in 2017 lag de nadruk op het effect van tekst en beeld op vrouwen of mannen. Ik werk namelijk veel samen met Esther Mollema die zeker in die tijd veel aandacht besteedde aan vrouwelijk leiderschap. Af en toe kwam dan ook de vraag of ik aandacht kon besteden aan andere gemarginaliseerde groepen, simpelweg omdat diversiteit veel breder gaat dan man-vrouw. In de afgelopen jaren ben ik dan ook breder gaan kijken en ook onderzoeken gaan lezen over het effect van communicatie op mensen met een migratieachtergrond of mensen van kleur, mensen met een beperking en meer gemarginaliseerde groepen. Daarop heb ik de inhoud van de training aangepast.

Onderzoek

• MLA: Gaucher, Danielle, Justin Friesen, and Aaron C. Key. "Evidence That Gendered Wording in Job Advertisements Exists and Sustains Gender Inequality." Journal of Personality and Social Psychology 101.1 (2011): 109-28.
• Vervecken, D., Verswijvel, K., Gijbels., & D, van den Bossche, P. (2015). STEMsters De taal voor meer vrouwen in wetenschap en techniek.
• Purdie-Vaughns, V., Steele, C. M., Davies, P. G., Ditlmann, R., & Crosby, J. R. (2008). Social identity contingencies: How diversity cues signal threat or safety for African Americans in mainstream institutions. Journal of Personality and Social Psychology, 94(4), 615–630
• Neurodiversity as a Competitive Advantage: Why you should embrace it in your workforce (2017) Robert D. Austin en Gary P. Pisano
• Divers werven en selecteren in de praktijk (2018) I. Razenberg, S. de Winter Kocak, I. Taouanza, L. van Hal en J. Chrifi