Kennisplatform Integratie & Samenleving Jaarbericht 2017

Wij zoeken als HRM-managers van de grote steden naar mogelijkheden om discriminatie in de selectieprocedure tegen te gaan. Zijn er trainingen of opleidingen hiervoor?
Vraagsteller: Hoofd HRM gemeente Groningen namens grote stedenoverleg

Antwoord:
Er zijn trainingen en adviestrajecten door werving- en selectiebureaus die gespecialiseerd zijn in diversiteit. We hebben de vragensteller verwezen naar de training 'Selecteren zonder vooroordelen'. Voor meer informatie om discriminatie tegen te gaan, zie het artikel 'Effectief discriminatie bestrijden: zo doe je dat' en de toolkit 'Divers talent werkt'

Ik zoek informatie over de leefwereld van ongedocumenteerden. Hoe kan ik in contact komen met relevante onderzoekers of organisaties?
Vraagsteller: Onderzoeker Ethiek VU Medisch Centrum

Antwoord:
KIS heeft recent onderzoek gedaan naar medisch noodzakelijke zorg voor ongedocumenteerde migranten. In 2018 zal daar een publicatie over verschijnen. Wat betreft organisaties die zich bezig houden met de situatie van ongedocumenteerden, zijn onder-staande partijen mogelijk interessant: Pharos, Amnesty International, Stil, We are here, Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS}, Centrum 45, Kruispost (medische en psychosociale zorg in Amsterdam,), Rode Kruis.

In hoeverre is de gezondheid van statushouders bepalend voor de participatie op de arbeidsmarkt?
Vraagsteller: Regiocoördinator gezondheid VNG

Antwoord:
Gezondheidsproblemen en psychische problemen, zoals een depressie werken belemmerend in de arbeidsparticipatie van vluchtelingen. Het is aannemelijk dat naast een langdurig verblijf in het azc (asielzoekerscentrum), dat ook traumatische ervaringen opgedaan in het land van herkomst of tijdens de vlucht voor mentale gezondheidsproblemen kunnen zorgen. Zie de publicatie 'Effectiviteit van hulp aan vluchtelingen bij zoektocht naar betaald werk'. In de publicatie 'Vluchtelingen aan het werk' wordt als vijfde barrière gezondheidsproblemen en trauma's geïdentificeerd (36%).

Hoe kun je een inclusieve werkcultuur bevorderen?

Antwoord:
Er is discriminatie op de arbeidsmarkt (op basis van ras of godsdienst), maar ook op de werkvloer kan iemand last hebben van negatieve ervaringen. Zo heerst onder Nederlandse jongeren met een Turkse of Marokkaanse migratieachtergrond het gevoel dat er extra op hen wordt gelet en dat fouten bij hen zwaarder worden aangerekend. Ook kunnen werknemers met een migratieachtergrond te maken krijgen met micro-agressie: opmerkingen en grappen op basis van negatieve stereotype beelden - door collega's, of leidinggevenden - die in veel gevallen niet discriminerend of intimiderend bedoeld zijn, maar wel als vernederend of denigrerend ervaren worden. Bijvoorbeeld grappen tegen de Surinaamse collega over de zwartepietendiscussie, of het herhaaldelijk vragen stellen over 'moslimterrorisme' aan een collega die moslim is. Een inclusieve werkcultuur laat ruimte aan verschillen. Bijvoorbeeld wanneer er op de personeelsbarbecue ook halal vlees wordt gebakken voor de collega's die moslim zijn.

• Maak de collega's bewust van mogelijke verschillen in belevingswereld.
• Laat mensen met status of gezag, bijvoorbeeld leidinggevenden, zich uitspreken voor een werksfeer waarin ieder zichzelf kan zijn en intimidatie en discriminatie wordt tegengegaan.
• Neem diversiteitsaspecten op in de gedragscode, het integriteitsbeleid en de klachtenregeling.
• Train teamleiders in het leidinggeven aan een divers team en het omgaan met verschillen.
• Stimuleer en begeleid als teamleider de samenwerking. Persoonlijke interactie kan verschillen overbruggen.

Maatschappelijke kosten- en batenanalyse (MKBA) Schilderswijkmoeders
Vraagsteller: Project Schilderswijkmoeders
Vraag: Hoe kunnen wij de maatschappelijke meerwaarde van ons project aantonen?
Product: Het antwoord op deze vraag staat in dit rapport. Ook verscheen op kis.nl dit artikel

Armoede is geen schande
Vraagsteller: Stichting Hindustani
Vraag: Hoe kunnen we armoede en schuld uit de taboesfeer halen en bespreekbaar maken onder de Surinaams-Hindoestaanse jongeren in Den Haag?
Product: Er is een peertraining over omgaan met geld, status en schulden. Daarnaast volgden jongeren een train-de-trainers cursus. Ook is dit artikel gepubliceerd op kis.nl.

Diverser rechtspraak
Vraagsteller: Rechtbank Amsterdam
Vraag: Welke belemmeringen spelen een rol in het meer divers maken van de rechtbank Amsterdam, en hoe zijn deze te doorbreken?
Product: Het antwoord op deze vraag staat in dit rapport.

Ervaringen werkgevers werkvoorziening vluchtelingen
Vraagsteller: Gemeente Eindhoven
Vraag: Wat verwachten werkgevers, die statushouders een werk(ervarings)plek willen aanbieden, van gemeenten, en wat zijn hierin succesfactoren en knelpunten?
Product: Het antwoord op deze vraag staat in dit rapport. Daarnaast is op kis.nl dit artikel verschenen.

Kwaliteit moskeeonderwijs
Vraagsteller: SICN (Stichting Islamitisch Centrum Nederland) & CMO (Contactorgaan Moslims & Overheid)
Vraag: Wat is er nodig om vanuit de moskeeorganisaties zelf een kwaliteitssysteem voor pedagogisch verantwoord moskeeonderwijs te ontwikkelen? Wat zou de inhoud van zo'n systeem moeten zijn en aan welke randvoorwaarden moet het voldoen?
Product: Het onderzoekswerk is uitgevoerd. In 2018 wordt het rapport gepubliceerd.

Effect maatschappelijke begeleiding statushouders
Vraagsteller: VluchtelingenWerk Nederland
Vraag: Hoe kan het effect van de maatschappelijke begeleiding gemeten worden?
Product: Er is een concept voor een meetinstrument ontwikkeld. In 2018 worden het definitieve meetinstrument en de trainingsmaterialen voor een train-de-trainer cursus opgeleverd.

Handreiking Eritrese statushouders
Vraagsteller: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Vraag: Op welke wijze kan de integratie en participatie van Eritreeërs worden bevorderd door expliciet rekening te houden met hun specifieke context?
Product: Het antwoord op deze vraag staat in dit rapport. Daarnaast is op kis.nl dit artikel gepubliceerd.

Onderzoeksinstrument voedingsbodem radicalisering
Vraagsteller: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Vraag: In hoeverre zijn de vragen en schalen van het kwantitatieve gedeelte van het onderzoeksinstrument dat de voedingsbodems voor radicalisering in kaart brengt doeltreffend? Wat is het effect van de afname van het instrument in klassen op het middelbaar onderwijs?
Product: Het conceptrapport is af. In 2018 wordt het rapport gepubliceerd.

LIZE (Kennis- en informatiecentrum Europese migranten)
Vraagsteller: Stichting Lize
Vraag: Op welke wijze kan de methode transitiearena worden ingezet zodat bestaande kennis, ervaring en bereik van professionele en vrijwillige organisaties van en voor EU-migranten, in nieuwe vormen van dialoog en samenwerking met gemeenten duurzaam benut kan worden voor het verbeteren van de positie van EU-migranten in de Nederlandse samenleving?
Product: er zijn vier transitiearena's uitgevoerd met gemeenten, professionele en vrijwillige organisaties van en voor EU-migranten. In 2018 vinden nog twee transitiearena's plaats, wordt een slotbijeenkomst gehouden en wordt het artikel gepubliceerd.

Zorg voor ongedocumenteerden
Vraagsteller: MOC Schilderswijk
Vraag: Hoe verloopt de medisch noodzakelijke zorg voor ongedocumenteerde migranten in Nederland? Hoe krijgt deze zorg vorm in beleid en praktijk?
Product: Er is een werksessie georganiseerd. Daarover is op kis.nl dit artikel verschenen.

LHBT-asielzoekers
Vraagsteller: COC Midden Nederland & Artikel 1 Midden Nederland
Vraag: Hoe ziet een methodiek voor het levensverhaal van LHBT-asielzoekers eruit die empowerend werkt en aan welke randvoorwaarden voldoet zo'n methodiek?
Product: Het antwoord op deze vraag staat in dit rapport.
Daarnaast is op kis.nl dit artikel gepubliceerd.

Inclusief communiceren
Vraagsteller: Saluti & Artikel 1 Midden Nederland
Vraag: Op welke manier kunnen gemeenten en instellingen in hun communicatie rekening houden met de diversiteit aan culturele, religieuze, ideologische of andere soort overtuigingen onder hun doelgroepen?
Product: Het concept voor een theoretisch kader is af. In 2018 wordt het onderzoek uitgevoerd, met als product een toolkit inclusieve communicatie.

Stagediscriminatie
Vraagsteller: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Vraag: Welke concrete maatregelen kan je als ROC nemen om stagediscriminatie aan te pakken en te voorkomen?
Product: Er is een brochure met concrete tips voor ROC's gemaakt. In 2018 wordt er een videoproductie gepubliceerd.

Turkse spanningen
Vraagsteller: Stichting ISBO (Islamitische Schoolbesturen Organisatie)
Vraag: Op welke manier kunnen Turkse Nederlanders beter met de onderlinge verschillen omgaan en zich (meer) op de toekomst in Nederland richten?
Product: Een seminar voor beleidsmakers en overige geïnteresseerden. In 2018 worden het verslag van de seminar en een artikel gepubliceerd.

Weerbaarheid meiden
Vraagsteller: Naima Ajouaau (Adviseur,coach en trainer arbeidsbemiddeling, radicalisering, diversiteit en inclusiviteit)
Vraag: Wat zijn de aandachtspunten in de huidige interventies, methodieken en aanpakken als het gaat om het weerbaar maken van meiden met een migratieachtergrond van 15 tot 30 jaar? En hoe verwerkt men deze aandachtspunten in de bestaande aanpak? Product: Het onderzoekswerk is uitgevoerd. In 2018 wordt het rapport gepubliceerd.

Toegankelijke hulp LHBT
Vraagsteller: Mokum Roze & COC Nederland
Vraag: Hoe gaan hulpverleners (in opleiding) ermee om als ze liever geen hulp willen bieden aan mensen die lesbisch, homo, bi of transgender (LHBT) zijn? Wat zijn hun strategieën (bijv. weigeren, vermijden etc.), motieven en achtergronden? Hoe reageren de instellingen wanneer zij merken dat hulpverleners in hun eigen organisatie geen LHBT-cliënten willen helpen? Hoe reageren mbo's, hbo's en universiteiten hierop die studenten opleiden die LHBT's afwijzen vanuit hun religie? Op welke manier besteden zij aandacht aan verschillen in normen en waarden en hoe je daar in de beroepspraktijk mee omgaat?
Product: Er is een start gemaakt met het literatuuronderzoek en met de werving van respondenten voor interviews. In 2018 wordt het onderzoek uitgevoerd en wordt het rapport gepubliceerd.

'Duldung' uitgeprocedeerden
Vraagsteller: LOS (Landelijke Ongedocumenteerden Steunpunt) & ASKV (Steunpunt Vluchtelingen)
Vraag: Hoe ziet het Duitse Duldungs-beleid eruit en wat kunnen Nederlandse overheden hiermee in hun beleidsontwikkeling gericht op maatschappelijke participatie van uitgeprocedeerde asielzoekers?
Product: De beleidsverkenning is afgerond en heeft geleid tot een conceptpublicatie. Deze wordt in 2018 met Nederlandse stakeholders besproken en verder aangevuld op basis van interviews met Duitse experts.

Participatie vrouwelijke statushouders
Vraagsteller: VluchtelingenWerk Nederland & Gemeente Amsterdam
Vraag: Hoe kunnen gemeenten, maatschappelijke organisaties vrouwelijke statushouders ondersteunen zodat zij evenredige kansen hebben om te kunnen participeren en integreren in de Nederlandse samenleving?
Product: Het rapport is in 2018 gepubliceerd. Artikel.

Evaluatie discriminatie meldwijzer
Vraagsteller: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Vraag: Kunnen jongeren die discriminatie ondervinden, en die dat veelal naast zich neerleggen omdat ze melden van discriminatie zinloos vinden, met de DMW wél worden bereikt om het te melden?
Product: Er is enquête verricht. Er is een brochure ontwikkeld. Daarnaast verscheen op kis.nl dit artikel.

Onderwijs vluchtelingenkinderen
Vraagsteller: Stichting Leren Helpt!
Vraag: Welke interventies worden er (door het onderwijs: leerkrachten, decanen, (zorg)coördinatoren) gepleegd om er voor te zorgen dat vluchtelingkinderen hun potentie binnen het onderwijs benutten, zodat ze een beter toekomstperspectief hebben?
Product: De verkenning is afgerond. In 2018 worden een verslag en een artikel gepubliceerd.

Achterlating
Vraagsteller: Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating
Vraag: Wat zeggen professionals over de motieven van ouders om hun kinderen in het land van herkomst achter te laten? Spelen opvoedkwesties (onmacht) vaak een rol bij achterlating van jongeren tussen de 12 en 18 jaar? Wat zeggen voormalig slachtoffers van achterlating daar zelf over? Wat zijn aanknopingspunten voor preventie van achterlating en ondersteuning bij opvoedkwesties die spelen in geval van achterlating?
Product: Documentstudie is uitgevoerd en de vragenlijsten voor interviews zijn opgesteld. In 2018 worden de interviews uitgevoerd en wordt een brochure gemaakt.

Online jongerenwerk
Vraagsteller: Stichting Het Interlokaal & Tandem Nijmegen
Vraag: Welke kennis is er al beschikbaar over online jongerenwerk gericht op jongeren met een migratieachtergrond en vraagstukken waarmee zij te maken hebben? En hoe kunnen zij deze kennis vertalen naar praktische toepassing door jongerenwerkers?
Product: Een selectieve literatuurstudie is uitgevoerd. In 2018 wordt het onderzoek voortgezet en wordt het rapport gepubliceerd.