Subdoel 1: Tools om studenten te informeren over arbeidsmarktdiscriminatie

Het College voor de Rechten van de mens (CRM) houdt in Nederland toezicht op mensenrechten en doet uitspraken over discriminatie. De oordelen van het CRM na een discriminatieklacht worden openbaar gemaakt en kunnen in deze database worden doorzocht.

In artikel 1 van de Nederlandse Grondwet staat dat iedereen die zich in Nederland bevindt in gelijke gevallen gelijk moet worden behandeld. Je mag niet discrimineren wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook. Daarnaast zijn er specifieke wetten die onze gelijkheid beschermen. In twee artikelen legt het College voor de Rechten van de Mens uit wat de Nederlandse wetten inhouden.  

Discriminatie ervaren gaat gepaard met een minder goede fysieke gezondheid en vooral een minder goede psychische gezondheid. Dat komt naar voren in diverse studies. Er is in het buitenland ook specifiek onderzoek gedaan naar discriminatie ten aanzien van kinderen. Het ervaren van discriminatie als kind, gaat vaak gepaard met het ervaren van een slechtere gezondheid onder kinderen en met meer externaliserend probleemgedrag zoals gewelddadig of delinquent gedrag. Discriminatie is dus niet alleen schadelijk voor het slachtoffer zelf maar kan ook negatieve effecten hebben voor de omgeving.

In een inclusieve samenleving doen burgers naar vermogen mee en voelen ze dat ze erbij horen. Discriminatie staat haaks op die gedachte. Door discriminatie kunnen mensen het gevoel krijgen dat ze niet zichzelf mogen zijn en er niet bij mogen horen. Deze studie van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) brengt in kaart in welke mate inwoners van Nederland discriminatie ervaren en welke gedrags- en gevoelsgevolgen mensen aan die ervaring verbinden.

Daniel Kahneman toont in 'Ons feilbare denken' aan dat we veel irrationeler zijn dan we denken. Waarom beoordelen we dezelfde situatie anders voor en na de lunch? Waarom denken we dat knappe mensen competenter zijn dan anderen? Kahneman legt uit dat we twee denksystemen hebben: een snelle, intuïtieve manier en een langzame, weloverwogen manier. Beide zijn uitermate praktisch, maar het gaat vaak fout omdat we - zonder dat we het doorhebben - de verkeerde manier van denken gebruiken. In deze moderne klassieker legt Daniel Kahneman uit waarom we zo vaak verkeerde inschattingen maken, en geeft tips om deze valkuilen te vermijden en betere beslissingen te nemen.

Praten over huidskleur is voor veel mensen enigszins taboe. Artikelen die gaan over ‘witte’ en ‘zwarte’ mensen of ‘mensen van kleur’, roepen dan ook vaak veel negatieve reacties op. Waarom zo openlijk over huidskleur of afkomst spreken: ‘We zijn toch immers allemaal mensen?’ In de wetenschap wordt het vermijden van huidskleur - en het gebrek aan erkenning van ongelijkheid op basis van huidskleur - onder meer 'kleurenblindheid’ genoemd. Het klinkt misschien als een tegenstelling, maar om racisme aan te pakken moeten we juist kijken naar kleur en afkomst. In dit artikel wordt erin gegaan op deze ogenschijnlijke tegenstelling en wordt er een aantal tips gegeven om hiermee om te gaan.

Wat is voor werkgevers bewezen effectief om gelijke kansen op de arbeidsmarkt te bevorderen? Veel werkgevers willen graag meer (culturele) diversiteit in hun personeelsbestand. We vroegen wetenschappers naar wat daarvoor nu écht werkt. Eén actie die onbetwist de moeite waard is om te doen, is het verder objectiveren van je selectieproces. Op die manier maak je de rol van je eigen eerste associaties kleiner en is het makkelijker om gefocust te blijven op talent, ongeacht iemands afkomst.

In twee toegankelijke artikelen en een video van 90 minuten leggen experts uit hoe ons slavernijverleden zich tot hedendaags racisme verhoudt. Hoe vertalen de mentale erfenissen van de koloniale tijd zich in hedendaagse ongelijkheden? En hoe komen we ervan af?

Hanneke Felten (onderzoeker bij Movisie en KIS) buigt zich al langere tijd over de vraag: ‘Hoe is discriminatie effectief te voorkomen?’. Felten en haar team vertalen recente inzichten uit de wetenschap vertalen naar praktische handvatten. In deze video vertelt de onderzoeker meer over de oorzaken van discriminatie.

Mensen met een beperking aan het werk krijgen of houden, is veel simpeler dan wordt gedacht. Dat blijkt uit onderzoek van landelijke patiëntenorganisaties onder 4.964 mensen met een ziekte of beperking. Toch is voor meer dan de helft van deze mensen de inkomenssituatie de afgelopen jaren verslechterd.

In Nederland verdienen vrouwen gemiddeld 13,2 procent minder per uur ten opzichte van mannen. Dat verschil wordt ook wel de loonkloof genoemd. De loonkloof is het verschil tussen het gemiddeld bruto uurloon van alle in loondienst werkende mannen en het gemiddeld bruto uurloon van alle in loondienst werkende vrouwen in Nederland. Dat betekent dat vrouwen heel veel geld mislopen.

Leeftijdsdiscriminatie is waarschijnlijk de meest wijdverbreide vorm van discriminatie op de arbeidsmarkt. Uit onderzoek (2020) van Intermediair, Nationale Vacaturebank en Motivaction, onder ruim 2.100 respondenten, blijkt dat twee keer zoveel mensen vanwege leeftijd zijn gediscrimineerd als vanwege afkomst. Ten opzichte van discriminatie op geslacht zeggen zelfs meer dan drie keer zoveel mensen leeftijdsdiscriminatie te hebben ervaren.

Wat is biseksualiteit en hoe vaak komt het voor? Wat kun je doen zodat biseksuelen de ruimte krijgen om zichzelf te zijn? Deze handreiking geeft antwoord op deze en andere vragen. De feiten hebben we op een rij gezet. We geven gemeenten concrete tips over wat zij kunnen doen om meer bi-inclusief te zijn. Daarnaast geven we handvatten aan professionals en vrijwilligers van maatschappelijke organisaties zoals hulpverleners, leden van sociale wijkteams, sociaal werkers, onderwijzend personeel en actieve burgers in WMO-raden, platforms en belangenorganisaties.

Hoe gaat het met transgender personen op de arbeidsmarkt en de werkvloer? In deze factsheet zijn de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek ‘Transgender en Werk’ van Transgender Netwerk Nederland en de Universiteit voor Humanistiek, in samenwerking met de Universiteit van Maastricht en stichting Gendertalent opgenomen.

In opdracht van de gemeente Utrecht en de Utrechtse mbo-instellingen heeft het Verwey-Jonker Instituut onderzoek gedaan naar stagediscriminatie. Uit het onderzoek blijkt dat Utrechtse mbo-studenten bij het zoeken naar een stage en tijdens te stage te krijgen met discriminatie. Dit onderzoek uit 2021 bestaat naast het rapport (66 pagina’s) uit een infographic waarin de resultaten kort en aansprekend zijn samengevat.