Wat is discriminatie?

De letterlijke betekenis van discriminatie is ‘het maken van onderscheid’. In juridische en maatschappelijke betekenis staat discriminatie voor het ongelijk behandelen of achterstellen van individuen of groepen op basis van (persoonlijke)  kenmerken. Discriminatie is in Nederland verboden.

De Nederlandse wet kent zes mogelijke grondslagen van discriminatie: ras (racisme), godsdienst, levensovertuiging, geslacht (seksisme), seksuele geaardheid en handicap. Leeftijdsdiscriminatie staat niet in dit rijtje, alhoewel dit redelijk vaak voorkomt. In de praktijk komt zowel bewuste als onbewuste discriminatie voor. Onbewuste discriminatie is bijvoorbeeld het natuurlijk psychologische proces waarbij wij de neiging hebben om mensen uit te kiezen (o.a. bij een sollicitatiegesprek) in wie wij onszelf herkennen.  

De definitie van discriminatie volgens het Wetboek van Strafrecht:

‘Onder discriminatie of discrimineren wordt verstaan elke vorm van onderscheid, elke uitsluiting, beperking of voorkeur, die ten doel heeft of ten gevolge kan hebben dat de erkenning, het genot of de uitoefening op voet van gelijkheid van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden op politiek, economisch, sociaal of cultureel terrein of op andere terreinen van het maatschappelijk leven, wordt tenietgedaan of aangetast.’

Racisme komt het meeste voor

Discriminatie op grond van ras (racisme) komt het meeste voor. Ruim veertig procent van alle geregistreerde incidenten bij de politie en AntiDiscriminatie Voorzieningen (ADV) is racistisch van aard. Op de tweede plaats staat discriminatie op grond van seksuele geaardheid, bijna twintig procent van alle incidenten. Discriminatie op het gebied van godsdienst, levensovertuiging, geslacht en handicap komt veel minder voor. Opvallend is dat antisemitisme (onderdeel van de grondslag godsdienst) de derde meest voorkomende vorm van discriminatie is, namelijk negen procent van alle geregistreerde incidenten.

De ADV’s registreren de meeste incidenten (ongeveer 6.000 per jaar), gevolgd door de politie (ongeveer 3.500). Via andere kanalen komen veel minder meldingen binnen, bij elkaar een paar honderd. In totaal worden er dus in Nederland circa 10.000 incidenten per jaar geregistreerd.

Discriminatie melden

Een slachtoffer of getuige van discriminatie kan op verschillende plaatsen melding maken. Als eerste kent elke regio een AntiDiscriminatie Voorziening (ADV). Hier kan iemand terecht voor alle meldingen van of klachten over discriminatie. Daarnaast zijn er online meldpunten als MiND specifiek voor discriminatie op internet (lees ook meer over cyberpesten). Uiteraard kan je melding maken of aangifte doen bij het politiebureau of het online meldformulier op politie.nl invullen. De politie registreert zelf ook zaken die met discriminatie te maken hebben, ongeacht of er aangifte is gedaan. Tenslotte is het mogelijk om een procedure te starten bij het College voor de Rechten van de Mens.