Diamantmethode

Nederlandse moslimjongeren die opgroeien met meerdere culturen en achtergronden worstelen met de vraag waar ze bij horen. Zij ervaren tijdens hun opvoeding minder steun en begeleiding door opvoedonmacht van de opvoeders. Dit veroorzaakt een lager zelfvertrouwen en zelfkennis wat deze jongeren vatbaarder maakt voor criminaliteit of radicalisering. Zelfstandig beslissingen en verantwoordelijkheid nemen is lastig, net als rekening houden met en verplaatsen in anderen. 

Zelfkennis en zelfvertrouwen

Voor islamitische jongeren waarbij de culturen van thuis en school verschillen, is de Diamanttraining van S-IPI bijzonder geschikt. De Diamantmethode wil het zelfvertrouwen en de doelgerichtheid van jongeren vergroten, hen leren omgaan met de duale identiteit en interculturele conflicten en hen in contact brengen of houden met de Nederlandse samenleving. De training versterkt de identiteit en weerbaarheid van de jongeren. Diamant wordt ingezet bij uiteenlopende problemen en risico's als vroegtijdig schoolverlaten, geen stage kunnen vinden of behouden, gedragsproblemen, overlast op straat of school, of psychische problemen als faalangst. Maar ook bij criminaliteit, radicalisering en polarisatie.

'Het was goed om de training te volgen. Je leert stappen te maken en om vooruitgang te boeken. Het heeft me doorzettingsvermogen gegeven.'

Diamant is een systeemgerichte aanpak. Dit betekent dat de sociale omgeving van de jongeren wordt betrokken bij de uitvoering van de interventie. Denk aan het gezin, de ouders, het informele netwerk van jongeren, werk of opleiding en de aanwezige hulpverleners. De training wordt uitgevoerd door gecertificeerde Diamanttrainers met een pedagogische achtergrond die een tweejarige opleiding hebben gevolgd. De methode is interessant voor organisaties in sectoren als onderwijs, gezondheid, zorg en welzijn, openbare veiligheid en justitie.

Dit gebeurt tijdens de trainingen

De vaardigheden worden bijgebracht in vier delen verspreid over drie maanden. Het eerste deel bevat de training Turning Point waarbij de jongeren werken aan hun identiteitsontwikkeling en acceptatie van mensen die anders denken dan zij. Turning Point maakt hen sterker en meer zelfbewust. Tijdens het tweede deel van Diamant werken de jongeren aan zelfstandig denken en beslissingen nemen. In een opdracht komen ze onder andere in aanraking met andersdenkenden. Het derde deel richt zich op omgaan met conflicten. De jongeren leren over interculturele conflicthantering en oefenen met conflictvaardigheden. In het laatste deel van de Diamantmethode voeren de jongeren een activiteit uit om de geleerde competenties in de praktijk te oefenen.

Positief effect

De methode van S-IPI is in 2013 wetenschappelijk onderzocht binnen het EU-project SAFIRE. Dit is een onderzoeksproject naar 'aanwijzing van en antwoorden op radicalisering'. Het onderzoek is uitgevoerd door FORUM en de vakgroep Sociale Psychologie van de Universiteit van Amsterdam. Esma Salama van S-IPI licht toe: ”De samenwerking met onderzoekers, het hele procesplan en procesevaluatie van het onderzoek evenals de diepte-interviews hebben onze methode aangescherpt en een betere focus gegeven. De interventie Diamant is naar een hoger niveau getild, zo zijn er nu vier concrete doelen in plaats van de vele doelen die we hiervoor hadden.”

Zoals gezegd blijkt uit het onderzoek dat Diamant een positief effect heeft op het zelfvertrouwen en vertrouwen in anderen, de doelgerichtheid, empathie en de participatie van jongeren. Een groot aantal deelnemers heeft na afloop van de training een opleiding, werk- of stageplek en een breder netwerk. De jongeren hebben een positieve(re) sociale identiteit en identificatie. Deze methode leidt tot het tegengaan van sociaal isolement en neemt gevoelens van relatieve deprivatie weg (dit is de subjectieve ontevredenheid veroorzaakt door de vergelijking van je eigen positie ten opzichte van de situatie van anderen). Tenslotte is er een toename in het aantal deelnemers dat aangaf goed met interculturele conflicten om te kunnen gaan na de training.

Databank radicalisering

S-IPI ziet graag in de toekomst een databank met interventies ontstaan gericht op radicalisering. De organisatie benadrukt het belang van ‘weten wat werkt’ en ‘kwaliteit van interventies’. Salama voegt toe: 'De weg naar effectiviteit is een duur en tijdrovend proces. Maar op de weg daar naartoe kunnen verschillende evaluaties toegepast worden. We willen namelijk voorkomen dat interventies uitgevoerd worden die averechts werken.'

Meer informatie:

• Tijdschrift voor Veiligheid. Themanummer ‘Interventies voor deradicalisering: evaluaties en ethische aspecten (2013).
• Versterking van zelfvertrouwen en doorbreken van isolement: effectmeting van de training Diamant (2013). Het rapport van deze effectmeeting kun u opvragen via wilma@s-ipi.nl, onder vermelding van 'rapport effectmeting Diamant'.