Haat = geld

De uitspraken van Wilders staan niet op zichzelf en passen binnen een groeiende trend van haat naar moslims waarbij mensen steeds vaker de daad bij het woord voegen. Moslims worden op straat uitgescholden en fysiek belaagd. Moskeeën worden bezet, onder geklad en bekogeld met stenen en molotovcocktails. 26 procent van de moskeebesturen zegt jaarlijks een incident mee te maken. “In elke moskee zal wind komen terwijl alle ramen en deuren dicht zijn! Dat is de dood! It’s payday!”, luiden de woorden van een twijfelachtige poëtische poging van een anonieme brievenschrijver aan een aantal moskeeën. Een andere brief, verstuurd aan meer dan tien moskeeën begin dit jaar, ging vergezeld van hakenkruis en adelaar.

Varkenskoppen

Ook bij incidenten rondom vluchtelingen horen we radicale geluiden. De banden tussen de verschillende groeperingen zoals AZC-alert, neonazi’s en de PVV zijn onduidelijk, maar de verschillende partijen trekken gezamenlijk op bij de demonstraties tegen de opvangcentra. De varkenskoppen bij vluchtelingencentra en de demonstraties willen duidelijk maken dat buitenstaanders hier niet welkom zijn. De populariteit van extreemrechts in Nederland en Europa is ongekend hoog en de invloed op het publieke debat is groot. Het geweld tegenover moslims en migranten en de succesvolle hetze van extreemrechts hebben één gemeenschappelijke bron: groeiende xenofobie. En alhoewel de gemiddelde Nederlander zich distantieert van openlijk racisme, gaat er ook een normaliserende werking uit van het verbale geweld. Religieuze en culturele minderheden zijn nog frequenter dan eerder doelwit van discriminatie.

Alhoewel de gemiddelde Nederlander zich distantieert van openlijk racisme, gaat er ook een normaliserende werking uit van het verbale geweld

Het anti-islam discours wordt voortgezet door politici die veel belang hechten aan ogenschijnlijk kordaat optreden. VVD-kamerlid Zijlstra doet een poging om het salafisme (‘leven zoals de volgelingen van de profeet’) te verbieden. De poging die lijkt in te druisen tegen het eerste artikel van onze grondwet is niet veel meer dan symboliek, en werd ook door AIVD en NCTV niet met enthousiasme ontvangen.

Ontastbaar

De aanpak van radicalisering en polarisering is prioriteit binnen de overheid, maar niemand lijkt te weten hoe een effectief plan eruit ziet. Ook Leyla Çakir liet in haar gastblog haar wanhoop zien in wat zij zo treffend ‘de strijd tegen zelfvernietiging’ noemde. Terrorisme en haat zaaien lijken beide fenomenen waar moeilijk vat op te krijgen is. Hoe bestrijd je een ideologie? Hoe bestrijd je terrorisme, als we niet weten wie de potentiële terroristen zijn? En hoe ga je iets ontastbaars als onverdraagzaamheid tegen?

Achterliggende belangen

We moeten er echter voor waken om terrorisme en onverdraagzaamheid te mystificeren. Polarisering is een industrie die geld oplevert, maar ook macht en politieke invloed. Zowel terroristische als extreemrechtse organisaties hebben ordinaire belangen bij hun zogenaamde ideologieën. Het uitbuiten van polarisering is een politieke strategie die duizenden jaren oud is. De leiders van terroristische organisaties in Syrië en Irak profiteren rijkelijk van de door hen gecontroleerde olievelden. Amerikaanse organisaties en prominente haatpredikanten zoals Pamela Geller en David Horowiz zamelen actief geld in voor dhr. Wilders ’om de fascistoïde islam en radicale moslims te ontmaskeren’. Politiek, inlichtingendiensten en journalistiek hebben allemaal hun rol in het tegengaan van deze bewegingen en het ontmaskeren van de achterliggende belangen.

Tegengeluid

Een brede, effectieve beweging die ook de onderliggende sentimenten adresseert en zich zo inzet tegen polarisering en voor verdraagzaamheid kan echter alleen vanuit de maatschappij zelf komen. Als burgers moeten we het politici laten voelen die het discours van extreemrechts overnemen, door verdraagzaamheid een politiek onderwerp te maken in de aanloop van de aankomende verkiezingen. Het maatschappelijk middenveld kan door middel van lobby en zichtbare publieke campagnes in kranten, op tv en social media het onderwerp op de agenda zetten en zo politici publiekelijk confronteren met hun uitspraken, zoals het CIDI ook antisemitisme succesvol op de publieke agenda blijft houden. Maatschappelijke organisaties zoals Amnesty, politieke partijen en media moeten allemaal hun verantwoordelijkheid nemen en laten zien dat noch Wilders, noch Zijlstra, noch de leiders van terroristische organisaties martelaren zijn voor hun idealen, maar macht en kapitaal oogsten wanneer zij tweedracht zaaien.

Inclusiviteit is geen knuffelwoord, het is van essentieel belang voor een veilige en stabiele samenleving

Essentieel

Het is de verantwoordelijkheid van ons allemaal om een lijn te trekken en ons uit te spreken voor een inclusieve samenleving waarin elk individu, ongeacht religie of culturele achtergrond, een gelijkwaardige plaats heeft. Om onszelf volledig te doordringen van het belang daarvan en om ons bovendien uit te spreken wanneer die islamitische collega voor de zoveelste keer wordt gevraagd wat hij vindt van de aanslagen. Het is onze eigen verantwoordelijkheid om de waarde van inclusiviteit zichtbaar uit te dragen en consequenties te verbinden aan uitspraken van politici die denken mee te kunnen liften op het succes van extreemrechts. Inclusiviteit is geen knuffelwoord, het is van essentieel belang voor een veilige en stabiele samenleving.