Vraag en antwoord

Op basis van een viertal uitgebreide literatuuronderzoeken naar wat werkt tegen discriminatie, deelt KIS de do's en don'ts bij het voorkomen van discriminatie op grond van afkomst, religie en huidskleur.

De letterlijke betekenis van discriminatie is ‘het maken van onderscheid’. In juridische en maatschappelijke betekenis staat discriminatie voor het ongelijk behandelen of achterstellen van individuen of groepen op basis van (persoonlijke)  kenmerken. Discriminatie is in Nederland verboden.

Zo'n honderd woon- en zorginitiatieven verspreid over het land, richten zich op oudere migranten. Dat blijkt uit een verkenning van KIS uitgevoerd met het Netwerk van Organisaties voor Oudere Migranten (NOOM) en het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen- Zorg (KCWZ).

We zetten op een rij welke opvoedinterventies (zowel vrijwillig als professioneel) speciaal zijn gericht op ouders met een migratieachtergrond.

Ouders met een migratieachtergrond zoeken bij opvoedvragen vaak steun bij informele hulpverleners. De formele hulpverlening heeft echter ook een aanbod dat deze gezinnen kan ondersteunen. Hoe sla je een brug tussen deze typen hulpverlening en hoe kunnen professionals en vrijwilligers elkaar versterken?

Naar de invloed van het niet of nauwelijks spreken van de Nederlandse taal op toegang tot en kwaliteit van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) is tot nu toe weinig onderzoek gedaan. Het onderzoek dat tot dusver is uitgevoerd laat zien dat taalproblemen van invloed zijn op herkenning van gezondheidsproblemen, toegang tot de zorg, zorggebruik en kwaliteit van de zorg.

Ja, de onderwijspositie van migrantenkinderen is vaak minder gunstig dan die van autochtone kinderen. Het gemiddeld lagere opleidingsniveau van ouders en de soms minder goede Nederlandse taalbeheersing van ouders en/of kinderen spelen daarbij mee.

Ondanks kleine verbeteringen is de maatschappelijke positie van Roma en Sinti in Nederland nog steeds erg slecht.

Hiervoor kunnen gemeenten het door KIS ontwikkelde onderzoeksinstrument ‘Zicht op radicalisering’ inzetten. Dit onderzoeksinstrument is een betrouwbare manier om de voedingsbodem voor radicalisering - zowel richting het gewelddadig jihadisme als rechts-extremisme - op lokaal niveau in kaart te brengen. Het onderzoeksinstrument bestaat uit interviews met professionals en sleutelfiguren en een vragenlijst onder jongeren. Deze vragenlijst en de afname daarvan onder jongeren is uitgebreid geëvalueerd. De resultaten staan beschreven in het rapport ‘Onderzoeksinstrument zicht op radicalisering. Een evaluatie van de enquête gericht op jongeren’.

De aanpak moet zich richten op het vermogen van bewoners om zelf iets aan overlast of ander ongewenst gedrag in hun directe leefomgeving te doen. Het vergroten van de collectieve en individuele weerbaarheid van bewoners om zelf handelend op te treden, vermindert de kans op spanningen. Als mensen elkaar in een straat, portiek of galerij niet kennen, is het moeilijker om bij problemen elkaar hierop aan te spreken. Een strikte aanpak van overlastgevend gedrag is randvoorwaarde.

Aangezien integraal werken in wijken onder druk staat door bezuinigingen, kan als alternatief worden ingezet op een concentratie op de gebieden binnen buurten waar de problematiek het grootst is. Dit wordt een acupuncturele aanpak genoemd. Voor veel wijken geldt dat ze niet in zijn geheel veilig of onveilig, leefbaar of onleefbaar zijn. De problemen concentreren zich in deelgebieden, straten of blokken. Een intensieve aanpak in een klein gebied kan lucht geven aan een hele buurt.

Lees tips in de handreiking.

Voornamelijk jongeren en jongvolwassenen zijn vatbaar voor processen van radicalisering. Dit zijn overwegend jongens en mannen, een minderheid is vrouw.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de sociaaleconomische status en werkloosheid beperkte verklaringskracht hebben. Wat zijn volgens de wetenschappelijke literatuur dan wel de belangrijkste voedingsbodems?

Het vasten tijdens de ramadan is in principe een verplichting binnen de islam, maar er zijn een aantal mensen die hiervoor vrijstelling krijgen. Kinderen hoeven bijvoorbeeld niet mee te vasten met de ramadan. Voor ouderen, zieken en zwangere vrouwen zijn er bepaalde voorwaarden voor het wel of niet vasten tijdens de ramadan.

Onderstaand een lijst met lokale organisaties en burgerinitiatieven voor vluchtelingen. Deze lijst is niet volledig. Heb je aanvullingen? Laat het ons weten!

Een inclusieve werkcultuur laat ruimte aan verschillen. Bijvoorbeeld wanneer er op de personeelsbarbecue op een apart rooster halal vlees wordt gebakken voor de collega’s die moslim zijn.

Zelfbeschikking betekent het kunnen en mogen maken van je eigen keuzes.

Om huwelijksdwang goed aan te pakken, is het van belang dat professionals vroegtijdig signalen opvangen en weten wat zij kunnen doen. Zij kunnen scholing krijgen en advies vragen bij verschillende instellingen. Als de veiligheid van een jongere in gevaar is, zijn er speciale opvangvoorzieningen ingericht.

Huwelijksdwang is het dwingen van een meisje/vrouw of een jongen/man tot een huwelijk door ouders, familie of gemeenschap. Het kernbegrip is ‘dwang’.