‘Ik wil dat we elkaars verhalen kunnen vertellen’

Met de KIS community brengen we praktijkdeskundigen, beleidsmakers en professionals rond thema’s rond integratie en inclusie bij elkaar. KIS haalt zo inspiratie voor het agenderen en oplossen van kennisvraagstukken uit de praktijk. Een van de leden is actrice, toneelschrijfster en docent Paulette Smit. ‘Wees nieuwsgierig en ontdek andere werelden. Dan merk je dat ze niet zover van je afstaan.’

Artikel
Diversiteitsbeleid

Paulette Smits expertise zit met name in het bevorderen van inclusie en culturele diversiteit binnen de kunst- en cultuursector. Ze stond aan de basis van De Nieuw Amsterdam (DNA): het allereerste professionele theatergezelschap in Nederland dat zich bezighield met culturele diversiteit. Haar carrière startte als actrice, maar inmiddels vindt ze het interessanter om theaterteksten te schrijven. Daarin draagt ze onderwerpen aan die buiten de traditionele kaders vallen en cast ze zo divers mogelijk. Daarnaast zit ze in de directie zit bij Stichting Julius Leeft!, waar ze theater maakt over pijnpunten in de Nederlandse (koloniale) geschiedenis.

Hollandse Nieuwe theaterfestival

'In 1979 was er nog veel te weinig inclusiviteit in theater,' begint Smit. Ze was in die tijd werkzaam bij Cosmic Theater, waar ze een festival organiseerden om voor meer inclusie te zorgen. Het Hollandse Nieuwe festival. Daarbij kwamen al die verschillende culturen die in Amsterdam wonen aan bod met hun eigen onderwerpen, gespeeld door mensen met allerlei achtergronden. ‘Het pijnpunt zat met name in dat de rollen van witte acteurs nooit door mensen met een andere culturele achtergrond gespeeld konden worden. Op het Hollandse Nieuwe festival lag juist de focus op het mixen. Dan liet ik bijvoorbeeld een vrouw in Friesland door een Indische actrice spelen. Het was een groot succes. Er kwamen allerlei verschillende soorten mensen kijken.’

Inmiddels ziet Smit dat er ontzettend veel veranderd is. 'Met name door de kleinere groepen in de cultuurhuizen worden veel diverse verhalen uit de buurt verteld met een verscheidenheid aan acteurs. En bij jeugdtheater begint het heel erg open te gaan, het denkbeeld om niet meer zo in tradities en hokjes te denken. Maar bij de grotere theatergroepen zit het nog vrij diep in het systeem. Er zijn nog wat van die stoffige hoekjes, met name de gevestigde gezelschappen, die heel moeilijk nog het "andere verhaal" in zich opnemen. Ik vind het juist belangrijk dat de verhalen bij die “elitegroepen” waar de gegoede middenstand heengaat ook veranderen. Dat de verhalen van mensen die naar Amsterdam gekomen zijn om te blijven ook verbeeld worden op een professionele manier. Dat is eigenlijk wat mij drijft.’

Herkenning

Paulette is tot nu toe de KIS community nog aan het aftasten. Ze is bij één bijeenkomst geweest en daar herkende ze zichzelf vaak in de ervaringen van de anderen. ‘Wat ik tot nu toe het leukste vind aan de KIS-community is dat ik naar verhalen van andere mensen luister. Er is nu nog niemand die uit de cultuursector komt, dus het is leuk om andere werelden te leren kennen.’ Het liefst zou ze willen zien dat de KIS community een nog grotere mix van disciplines wordt, zodat ze een soort landelijk adviesorgaan kunnen worden.   

‘Graag zou ik willen leren hoe je werkt met oplossingen in groepsdynamiek. Meer op het niveau van het runnen van een organisatie. Hoe pakken de andere leden bepaalde dingen aan? Door naar elkaars verhalen te luisteren kunnen we denk ik veel van elkaar leren.’

Gouden tip

Aan professionals die zich bezighouden met inclusie en diversiteit geeft ze het advies: ‘Wees nieuwsgierig en moedig. Ga eropaf, wees niet bang om te falen en probeer eens iets anders. Neem kennis van andere werelden. Dan merk je dat ze niet zover van je afstaan.’ Dit hoeft niet iets groots te zijn volgens Paulette, al eet je eens wat anders of ga je een winkel binnen die je nog niet kent. ‘Ik wil meegeven om verder te kijken dan je eigen wereld en gewoon een gesprek aan te knopen met iemand die niet direct tot je kring behoort. Dat kan heel verhelderend zijn. Ook door meer te lezen en je meer in te leven in verhalen van anderen.’

Over Paulette Smit

  • Vice-voorzitter van de Amsterdamse Kunstraad, actrice, toneelschrijfster, directielid van Stichting Julius Leeft!, docent aan de Hogeschool van de Kunsten in Utrecht bij de opleiding writing for perfomances en artistic managment van het filmfestival Curaçao International Film Festival Rotterdam.
  • Lees meer over haar achtergrond en motivatie.

Meer weten over de KIS community?

Momenteel zijn veertien professionals vanuit jongerenwerk, ouderenzorg, gemeente, politie, hogescholen en andere publieke en sociaal-maatschappelijke organisaties op het terrein van inclusie en diversiteit lid van de KIS community. Meer weten? Lees meer over de KIS community.

Tekst: Susanne Conradi