Terugblik: Conferentie de wereld van jongeren

Waar lopen jongeren met een migratieachtergrond tegenaan?  je tegenaan als je jong bent en een migratieachtergrond hebt? En hoe kunnen formele en informele professionals deze jongeren goed ondersteunen? Deze vragen stonden centraal tijdens de conferentie van Platform Eer en Vrijheid maandag 13 november waarin zelfbeschikking centraal stond. Dagvoorzitter Naïma Azough opendede bijeenkomst: ‘Waarom ben jij hier vandaag?’

Artikel
Zelfbeschikking
M Kouters

Een divers publiek aan studenten en professionals waren aanwezig. Bijvoorbeeld een COA-medewerker die werkt met alleenstaande minderjarige vreemdelingenen wilt leren hoe ze haar aanpak in haar werk kan verbeteren en een student die stageloopt op het thema gendergelijkheid.

Zelfbeschikking: ‘De controle over je eigen leven’  

Na de opening heeft Azough een openhartig gesprek met Ouassima Tajmout, FunX-presentator,  bestuurslid van Mind Us en voormalig voetbalster. Ouassima vertelt dat zelfbeschikking voor haar betekent dat ze controle heeft over haar eigen leven. Vanuit huis was ze hier niet veel bezig, maar voetballen gaf haar vrijheid. Dat bleef helaas bij het moment op het veld, want zodra ze de kleedkamer binnenstapte was dit gevoel verdwenen. FunX was voor haar als thuiskomen en ze startte haar mediacarrière als radioverslaggever, wat draaide om verbinding en contact maken en waarmee ze anonimiteit bewaarde. Toch heeft ze keuze gemaakt om voor de camera te treden, wat veel moois met zich meebracht maar ook haar leven op zijn kop zette. 

Als je eenmaal voor de camera staat, is er geen weg meer terug.

Als BN’er kwam Ouassima in een rollercoaster terecht wat in 2017 een dieptepunt bereikte. Een intieme video lekte uit waaronder de naam van Ouassima werd geplaatst. ‘De video ontplofte en er kwam veel schaamte bij kijken. Het nieuws had zelfs deamilie uit Marokko bereikt.’ Hierop volgde een donkere periode. ‘Ik wist niet dat dit soort gevoelens van depressie en somberheid bestonden’, vertelt Ouassima. ‘Ik zette een façade op. Als ik veel moest huilen, werkte ik op de wc nog even snel mijn make-up bij. Ik kon mensen niet meer aankijken en durfde niet naar buiten te gaan.’ Op de vraag wat haar had kunnen helpen in die tijd antwoordt Ouassima: ‘Inchecken: oprecht vragen hoe het met me ging en de tijd nemen om te luisteren. Ik heb zelf hulp gezocht.’ Ze spreekt zich nu bewust uit over haar ervaring met online exposen omdat ze anderen wil helpen. Hierom heeft ze zich bij Mind Us aangesloten waar ze verbinding zoekt met jongeren en jongerenorganisaties rondom mentale gezondheid.

Conferentie: de wereld van Jongeren

‘Zoek de grenzen op’

Na het gesprek sluiten Lina De Los Rios Torres, Hicham el Abbas en Nikita Krouwel zich bij Ouassima aan voor een panelgesprek over zelfbeschikking. Hicham vertelt dat hij zich als kleine jongen al bewust was van zelfbeschikking, want zijn vrijheid beperkte zich  tot zijn eigen kamer en niet daarbuiten.’ Uit deze anonimiteit treden kon gevolgen hebben voor zijn veiligheid, dus hield hij zich stilletjes op de achtergrond en paste hij zich continue aan aan de geldende normen van zijn omgeving. Op zijn 27ste kwam een kantelpunt en hij spreekt zich nu open uit als beleidsadviseur Diversiteit & Inclusie voor de gemeente Rotterdam. 

Lina, vicevoorzitter van FNV Young & United, kon met het begrip zelfbeschikking eindelijk aanduiden wat ze al van jongs af aan voelde: de vrijheid om je eigen keuzes te maken. Ze vertrok op 8-jarige leeftijd met haar moeder vanuit Colombia naar Nederland. Omdat ze de taal beter beheerste dan haar moeder, was ze als 15-jarige haar woordvoerder. Wat haar had geholpen in de tijd? Mensen die goed hadden doorgevraagd naar hoe het met haar ging. ‘Stille wateren hebben diepe gronden, dus juist dan doorvragen’, vertelt Lina. 

Conferentie: de wereld van Jongeren

Representatie doet er toe  

Nikita, historicus gespecialiseerd in Afro-Nederlandse en Zwarte Amerikaanse geschiedenis, vertelt dat door haar adoptie zelfbeschikking al heel haar leven centraal staat. Er zijn veel keuzes voor haar gemaakt: ze is geadopteerd uit een gebied waar het niet in alle gevallen zeker is of de biologische ouders daarmee ingestemd hebben, ze voelt zich binnen haar eigen gezin anders en heeft op een witte school veel racisme meegemaakt. Op de vraag wat haar had kunnen helpen toen ze jong was, antwoordt ze: ‘Docenten die bewust zijn van racisme en de geschiedenis kennen.’ Ook geeft ze aan hoe erg representatie ertoe doet, geen enkel rolmodel dat zij tegenkwam zag er hetzelfde uit als zij. Door de vrijheid in het hoger onderwijs kreeg ze toegang tot voor haar belangrijke informatie over zwarte culturen, slavernij en het koloniaal verleden. Hierdoor bloeide ze op en verbeterde de situatie, maar volgens haar is er nog een lange weg te gaan. 

Workshops

Workshop 1 - Steviger in hun eigen sneakers!

Door Javier Koole en Franca Hehenkamp

Wat is het effect van mannelijkheidsnormen op jongens? De Alliantie Jong Gelijk houdt zich bezig met dit vraagstuk. Deze alliantie is een samenwerkingsverband van Rutgers, Colored Qollective, Femmes for Freedom en de Nederlandse Jeugdraad. Javier en Franca doen onder andere onderzoek, geven workshops en begeleiden trainingen voor jongens.

Javier en Franca leggen uit waarom het belangrijk is om met jongens in gesprek te gaan over mannelijkheid. Rigide, traditionele vormen van mannelijkheid hebben invloed op jongens en mannen, bijvoorbeeld op de mentale gezondheid, vriendschappen, op school, acceptatie van seksuele en genderdiversiteit, en grensoverschrijdend gedrag. Door mannelijkheid bespreekbaar te maken geef je ruimte aan andere vormen van mannelijkheid, dit draagt bij aan gendergelijkheid, respectvolle omgang, jezelf kunnen zijn en ruimte voor diversiteit.

 

Conferentie: de wereld van Jongeren

Workshop 2 - Exposen, jongeren en zelfbeschikking

Door Sarah Achahbar

Wat betekent exposing? En wat heeft dat te maken met zelfbeschikking? Deze vragen stonden in de workshop van Sarah Achahbar centraal. Sarah heeft voor de gemeente Rotterdam onderzoek gedaan naar jongeren op middelbare scholen en hoe zij te maken krijgen met exposing. Veel mensen associëren exposing met seksueel grensoverschrijdend gedrag: bijvoorbeeld het doorsturen van naaktbeelden. Maar exposing, zeker bij kwetsbare groepen zoals meiden met een migratie achtergrond of lhbtiq+ personen, hoeft niet seksueel van aard te zijn. Meiden die met jongens praten of bepaalde kleding aan hebben kunnen ook ‘exposed’ worden. Overigens is dit niet een fenomeen waar alleen meiden met migratieachtergrond of lhbtiq+ personen mee te maken hebben. Juicekanalen zoals die van Yvonne Coldemeijer maar ook ‘gossip girl’ kanalen die op steeds meer scholen hun intrede doen, maken gebruik van een vorm van exposing: privé-informatie, berichten of beelden delen met anderen.. Sarah vertelde hoe dit voor jongeren zo bij de ‘jongerencultuur’ hoort, dat ook plegers niet snel spijt hebben of zichzelf als pleger zien. Het stellen van een duidelijke sociale norm als school of professional, door bijvoorbeeld een gedragscode en sanctiebeleid, is dan ook heel belangrijk. 

Exposing kan vele vormen aannemen: van shame sexting, het delen van deep fakes tot het publiceren van adresgegevens. Doordat je niet zelf besluit wat er over jou gedeeld wordt tast het je zelfbeschikking aan. 

Conferentie: de wereld van Jongeren

Workshop 3 – Empowerment en Veiligheid Online: Zelfbeschikking voor Moslimvrouwen en Meisjes ook online

Zelfbeschikking voor moslimvrouwen en meisjes betekent het recht op eigen keuzes in geloof, kleding en levenspad zonder inmenging van buitenaf. S.P.E.A.K. opereert vanuit een intersectioneel perspectief, waarbij de positie van de zwarte moslimvrouwen, transvrouwen en queermensen ook wordt meegenomen in de strijd voor het recht op zelfbeschikking. Echter, online haat en discriminatie en uitsluiting vanwege geloof en zichtbare religieuze symbolen, kleur of seksuele oriëntatie legt een druk op die zelfbeschikkingsrecht. Dit varieert van beledigingen tot bedreigingen en schaadt het zelfbeeld en mentaal welzijn van moslimvrouwen. 

De workshop spitste zich onder andere toe op vragen zoals:  Wat zijn kenmerken van online haat, en hoe kun je je er tegen bewapenen?

Het belang van het aangaan van gesprekken en coachen van jongeren, het bieden van individuele steun aan slachtoffers, en het ontwikkelen van beleid dat al bij kinderen begint, wordt onderstreept door de aanwezigen. Verder noemen deelnemers het melden of aangifte doen bij politie of aanspreken van plegers als oplossing voor het tegengaan van online haat. 

De workshopleiders sluiten de workshop af door te vertellen over de georganiseerde haatcampagne tegen voormalig Groenlinks politica Kauthar Bouchallikht. Vooral moslimvrouwen die het publieke domein betreden ervaren extreem veel online haat. Het is cruciaal om deze online haat te bestrijden door veilige digitale ruimtes te creëren en online op te komen voor deze vrouwen. 

Conferentie: de wereld van Jongeren

Workshop 4 - Veilig in Nederland! Of toch niet?

Eergerelateerd geweld tegen Syrische meiden en jonge vrouwen
Door Hilde Bakker en collega 

Deze workshop start met  een filmp over een aantal jonge Syrische vrouwen die vanwege de oorlog gevlucht zijn naar Jordanië. De film illustreert de vaak schrijnende bevindingen van de KIS-verkenning naar eergerelateerd geweld in de Syrische gemeenschap. De positie van Syrische vrouwen is sinds de oorlog achteruit gegaan; gender gerelateerd geweld tegen vrouwen is toegenomen en ook het aantal kindhuwelijken.

De workshopleiders benadrukken dat lang niet alle Syrische vrouwen en meisjes deze geweldservaringen hebben, maar dat het goed is om wel alert te zijn, door bijvoorbeeld oog te hebben voor de ‘stille’ meisjes in de klas. Ook adviseren zij professionals samen te werken met (getrainde) Syrische sleutelpersonen om meer inzicht en aansluiting te krijgen, ook ter preventie van eergerelateerd geweld 

De deelnemers bespreken in subgroepen hoe zij hun ervaring en kennis (gaan) inzetten voor deze groep. Enkele uitkomsten: laagdrempelig en benaderbaar zijn, open dialoog, afstand nemen van dader/slachtofferverhouding, niet stereotyperen binnen een gemeenschap, maar meer overeenkomsten zoeken. 

Conferentie: de wereld van Jongeren

Meer informatie?Neem contact op met:

Hilde Bakker

icon_chevron Stuur een e-mail
icon_chevron 030-7892081
Afbeelding

Djoeke Ardon

icon_chevron Stuur een e-mail
icon_chevron 030 7892161
Afbeelding
Djoeke Ardon